Maandag 30 mei 2005
Numenius, Pythagorean Platonist, 2nd cent.
VIVE LA FRANCE!
Mijn Nee zag ik opnieuw gemotiveerd door een korte en krachtige tekst van Ulli d'Oliveira, oud-hoogleraar aan het Europees Universitair Instituut in Florence, dus mûri dans le sérail, temidden van de andere JA/Nee, Nietes/Welles Spraakmakers, in de Volkskrant van afgelopen zaterdag.
"Ik
zeg in beginsel Ja tegen Europa en het grondwettelijk verdrag, maar
stem woensdag toch tegen en wel op de oneigenlijke grond dat
het mij te hard gaat met de EU.
Het wordt hoog tijd om even pas
op de plaats te maken en eerst maar eens te streven naar een internalisering
van het bestaan van de EU bij burgers en overheden.
Er is net een groot aantal nieuwe
staten toegetreden, die misschien op papier hun acquis op
orde hebben, maar die nog decennia moeten indraaien in de cultuur
van de EU. Zij zijn bovendien onderhevig aan een groot aantal tijdelijke
beperkingen van fundamentele vrijheden. Nederland heeft voorop gelopen
om die hindernissen op te werpen, zoals tegen de spreekwoordelijke
overstromingen door Polen.
Op terreinen die ik enigszins
kan overzien, heeft de Europese wetgevingsmachinerie een hoeveelheid
verordeningen en richtlijnen uitgekotst waaraan geen touw is vast
te knopen, zoals op het gebied van het internationaal privaatrecht.
Ontwerpen hebben meestal beperkte circulatie, oftewel zijn min of
meer geheim. Zo'n ontwerp-dienstenrichtlijn, waarvan nu de tekst bekend
is geraakt, gaat lijnrecht in tegen andere Europese regelgeving op
dat terrein en lijkt een product van bezeten en dolgedraaide maniakken.
Nationale organen - parlementen, advieslichamen - kunnen het tempo
niet bijbenen. De door de opvolgende verdragen gelegitimeerde lagere
regelgeving moet in een veel lagere versnelling draaien en in volume
afnemen.
Dit is mijn boodschap bij het
nee-stemmen. Laat men zich eerst eens bezig houden met het repareren
van geldverslindende gekkigheden als de dubbele vergaderplek van het
Europees Parlement in Brussel en Straatsburg.
Kortom: eerst maar eens werken
aan gewenning en politoeren van het bestaande geheel - bij de burgers,
bij de (nieuwe) lidstaten, bij alle overheden die betrokken zijn en
dan een volgende stap zetten. Op het verdrag van Nice kunnen we nog
best een tijdje voortrammelen.
Leve Europa, het grondwetsverdrag
op hold!"
Welkom tweeëntwintigste
week. Ik ben het zelden zozeer met iemand eens geweest; ik
moest er deze week mee beginnen. Straks eigen tuin om te cultiveren;
dochter Anna komt mee naar Amstelveld en Buitenzorg om vorige week
geschapen zonneterras te aanschouwen; nu nog wat zon! Goede herinneringen
aan het weekend; zaterdag de tentoonstelling van Mark Brusse's Twelve
monkeys - and one, prachtige litho's en een mooie boekuitgave
gepresenteerd zien worden in de Galerie Livingstone aan de Anna Paulownastraat
70B in Den Haag, waaraan ik een kwatrijn mocht bijdragen:
HANUMAN
Welke mensaap speelt voor missing link,
is het de sterkste of de zwakste schakel?
Straks gaat hij spreken. Pas op.
De mens heeft wartaal op zijn geweten.
De zondag was
voor het Rotterdamse Dunya-festival, waaraan ik in de Poetry Park-tent
(goed gevuld die middag) deel uitmaakte van een dichtfestijn onder
de benaming: 'Opstandige woorden blozen niet' samengesteld door de
Woorddansers (Jeroen Naaktgeboren en Arie Hordijk) die hun gasten,
onder wie de Groningse Dichters uit Epibreren, ACG Vianen en enkele
buitenlanders met hun gebruikelijk enthousiasme aankondigden.
In het tiental tenten in het Park bij de Euromast speelde zich blijkens
de festivalkrant zo het een en ander af; Young & Urban, Europa-Azië,
Kinderterrein, Afrika, Novib letteren, Zuid-Amerika, RDPodiumcafé
etc. Nieuwe stemmen, oude dichters, vertellers, de wereldmix van klank
& geluid.
Mensen. Kleurrijk. Genietend. Enthousiast. Levendig. Een glunderende
Martin Mooij, een verzaligde Juann Heinsohn Huala. Tot ziens, vrienden:
One world or None! Jelui Simon Vinkenoog.
(Verdom de oorlog. Beziel de vrede! Ik sta op de markt en ik roep.)
Vrijdag 27 mei 2005
Venerable Bede (C.), English ecclestiastical historian, b. 673 A.D., d. 735
Betekenisvolle
dag: gefascineerd hebben wij aanschouwd hoe zeven pasgeboren pimpelmeesjes
het vogelhuisje, genoemd 'Chez Nous' in de pergola van ons
tuinhuis in Amsterdam-Noord het nest éen voor éen verlieten,
na daartoe dagenlang te zijn opgeleid, door de immer af-en aanvliegende
ouders. Elk vogeltje deed het op zijn eigen manier, de brutaalste
en grootse het eerst, andere durfden pas na tien keer naar buiten
en om zich heen kijken enkele decimeters omhoog te vliegen in de takken
en ranken van de Glorie van Boskoop, blauwe druif, die weer
duchtig zonne-energie aan het verzamelen en een perfect bladerdak
aan het opbouwen is.
Wij hadden de camera ter hand genomen en wat foto's genomen, op dat
moment landde een der nestverlaters vlak voor Edith op de tafel, lachte
ons toe, en streek weg - het Vliegenbos tegemoet. Niet een hunner
teruggezien; wat weer betreft hadden zij geen mooiere warmere dag
kunnen uitzoeken.
Het grootste wapenfeit van de dag speelde zich ook op de tuin af,
waar wij al sinds weken delibereren over de aanleg van een zonneterras
op een plek waar meerdere bomen gerooid en gesnoeid op een grote hoop
lagen. Wij dachten het werk 'uit handen' te moeten geven; maar de
immer kordate Edith, die al vroeg naar de tuin wilde (anders hadden
we het uitvliegen gemist!) wist de klus in enkele uren te klaren.
En a good job well done.
Tegen de eindfase mocht ik, dienstwillig werelddienaar, meehelpen
aan egalisering en verwijdering van verwilderde dovenetel, nadat we
ook een tuinhek twintig meter verder uit het zicht hadden gezet, en
een aantal te voorschijn gekomen keistenen en straattegels verwijderd.
Wit petje af; wij konden er naakt rondlopen - ook hier in huis om
tien uur dalend daglicht zoele avond - de vrijdagse skatersparade
gleed en rolde langs - naakt gedanst. Ramen en deuren wijd open, nog
altijd 28 graden, verkwikkelijke muziek van de Bebop Classics
Charlie Parker, Dizzy Gillespie, Miles Davis, Cannonball Adderley
en Art Blakey met de Jazz-Messengers.
Blijf stromen, bloed. Weekendje weg, ook van dit scherm: morgen Den
Haag, zondag het Dunya-festival in Rotterdam, D.V. Prettige dagen:
be good. Simon Vinkenoog.
Donderdag 26 mei 2005
The Enlightenment
of Buddha under the Bodhi Tree
Tommasso Campanella, philosopher, d. 1639 A.D., b. 5/9/1568
Mysterieuze krachten
in de sport. Mysterieuze krachten in de pijn. Mysterieuze krachten
in de poëzie. Het zojuist verschenen Achterberg Jaarboek
5 wordt gesierd door de foto van een piepjonge Achterberg, die
op 20 mei 2005, exact honderd jaar geleden, het levenslicht aanschoude
in de koetsierswoning van kasteel Sandenburg in Neerlangbroek.
'Niemand die toen vermoedde dat het tweede kind van Hendrik Achterberg,
koetsier, en Pietje van de Meent, zonder beroep, zich zou ontwikkelen
tot een van de belangrijkste dichters van de twintigste eeuw.' meldt
de redactie in het Woord Vooraf, dat ook de verschijning (een kritische
heruitgave) aankondigt van twee delen Alle gedichten bij
uitgeverij Atheneum-Polak & Van Gennep: een kritische heruitgave
van de Verzamelde gedichten naar de eerste druk van 1963,
aangevuld met al het jeugdwerk en al de nagelaten poëzie.
Tijdens het jaarlijks Achterbergsymposium op 26 november in het Haagse
Letterkundig Museum zal deze bijzondere uitgave worden gepresenteerd.
In het zojuist verschenen Jaarboek schrijft Joost de Wal Haagse
Hommage, over de beeldende kunst in het Liber amicorum dat de
dichter in 1955 werd aangeboden.
Renske van Dillen, die aan de Universiteit van Tilburg afstudeerde
op de relatie tussen Gerrit Achterberg en Marcel Duchamps Grote Glas,
onder de titel Al wat zich niet meer spiegelt is gelogen, laat
in een artikel zien hoe het door de Franse filosoof Michel Foucault
beschreven principe, dat kunstenaars en psychiatrische
patiënten in hun vrijheid van spreken beperkt worden, tot uitdrukking
komt in Marcel Duchamp's kunstwerk La mariée mise à
nu par ses célibataires, même, ook wel Het grote
glas genoemd, en hoe dit op zijn beurt van toepassing is op het
werk van Gerrit Achterberg.
In de reeks Gestalten tegenover Achterberg is de vierde door
Edwin Lucas geïnterviewde Simon Vinkenoog, onder de titel: 'En
daar was, tussen allemaal dingen die me niets zeiden, opeens... ja!
Een man die echt op de grens van leven en dood bezig was.'
De pagina's 45 t/m 59. Very up to date: vermelding van deze webstek,
de uitgave Goede raad is vuur, en de verkiezing
van Driek van Wissen tot Dichter des Vaderlands. Ook details van vroeger
decennia worden ter sprake gebracht; als ik 16 december 1953 in de
Gast vandaag-rubriek van Het Parool schrijf dat het werk van Lucebert
'honderd keer zo belangrijk is als dat van de zozeer overschatte Achterberg',
word ik daarvoor op de vingers getikt door Remco Campert.
In november 1963, na de t.v.-documentaire Literaire ontmoetingen
over Gerrit Achterberg van Ed.Hoornik en Hans Keller gezien te hebben,
spoedde ik mij met een voor de vuist weg geschreven gedicht 'Voor
de t.v.' naar de jazz&poëzieclub Sheherazade, (met als eerste
regel Gerrit Achterberg heeft een vrouw gedood) om het daar
voor te lezen, 'voor een publiek van zo'n honderd verblufte mensen.'
Nico Scheepmaker bracht dit nieuws in de pers en ik werd er over aangevallen,
aan de schandpaal genageld, terwijl ik vond - nu nog - dat dit eerbiedig
stil(ver)zwijgen na een kwart eeuw best doorbroken kon worden. Exit
Taboe.'Ik ben hem altijd blijven noemen als een van degenen, die erg
veel voor mij hebben betekend.'
Verder in het Achterbergjaarboek 2005: Fabian R.W.Stolk Tijdloze
intertekstuele tuinarchitectuur? in de reeks Hoe lees
ik Achterberg...(2).
Achterbergs brieven aan Arie J. Dekker, met wie hij in 1925 de jeugdbundel
De zangen van twee twintigers in eigen beheer publiceerde worden
bezorgd door Bert Veldstra.
Hans Werkman's gesprek met Achterbergs jongste zus, Gijsberta van
Laar-Achterberg, die 10 oktober 2004 op 78-jarige leeftijd overleed,
in 1997 in Woordwerk eerder verschenen, wordt hier herdrukt: "Wij
hadden dezelfde grijze vrijdagmorgenmoeder."
Bertram Mourits: Tot vier tellen gaat in op het idee, door
Toine Moerbeek in een essay over Gerard Reve geuit, 'dat een belangrijk
deel van het latere werk van Gerard Reve het midden houdt tussen een
wraakoefening op, en een verantwoording aan Gerrit Achterberg. Sterker
nog: Reves toetreding tot de Roomse kerk heeft en direct verband met
diens lezing van de gedichten van Achterberg.' Het idee wordt bestreden
('fascinerend leesvoer')door Bertram Mourits, redacteur bij uitgeverij
Contact en schrijver van Zestig. Een nieuwe datum in de poëzie
(2001).
Webstek van de Stichting Genootschap Gerrit Achterberg: www.let.uu.nl/˜Fabian.Stolk/personal/achterberg/SGGA.
Redactie Jaarboek Peter de Bruijn, Pieter Jeroense, Edwin Lucas, Bertram
Mourits en Fabian Stolk. Redactie-adres: Vondellaan 148, 3521 GH Utrecht,
e-mail edwin.lucas@wxs.nl.
Hier wil ik het bij laten, geen Referendum vandaag (het blijft Nee
- en niet uit nationalistische of hoe dan ook begrensde overtuiging)
en ook niets over de Terrible Twins: 'Even de canon bijstellen.'
Alles op zijn tijd, voor alles ook nog een andere keer.
Een zonnige dag toegewenst, Simon Vinkenoog.
Woendag 25 mei 2005
Lieh Tsze, Taoist, sage and mystic, c. 4th cent.B.C.
'Het blad dat
je altijd zocht' noemt John Schoorl in de Volkskrant eergisteren
The Believer uit San Francisco, waarvan er 23 totnogtoe zijn
verschenen, een uitgave van McSweeney's rond schrijver Dave Eggers.
Minstens zo vreemd en raar is het tijdschrift Bananafish 17,
dat ik uit San Francisco mocht ontvangen, 130 pagina's op A4-formaat,
uitgegeven door Bananafish Magazine, c/o Tedium House Publicatyions,
PO Box 424762, San Francisco CA 94142-4762.
Ook hier in de inhoudsopgave auteurs die mij volkomen onbekend zijn
en omschrijvingen even surreëel en vreemd. Fake Party! Carla
Bozulich. In five days, they were forty-five instances of girls who
screamed, droppped unconscious, and upon, examination, appeared to
have swallowed an entire octopus.
Of Astro door Dripping Black Sugar. The displacement of stars during
eclipses, deviations from concentricity in the lunar crater Copernicus,
and the geometry of hyperspace.
Bij een van de artikelen staat Ha ha Luv Hetty, bij een artikel Hetty
Maclise. Beautiful O'Clock. The sudden appearance of purple Englishmen
amid rumors of drops of ink thrown in people's faces by 'mysterious
agencies.'
Bij doorbladeren van het grote aantal interviews op en advertenties
voor andere media met veel mysterieuze websites, tekeningen en foto's.
Beautiful O'Clock blijkt een interview door Tim Barnes te zijn met
Hetty Maclise, die schrijft: for Simon remembering fun times in Amsterdam
with much love and a song of sixpence from Hetty. Acht foto's begeleiden
het twaalf pagina's tellend interview, dat eindigt: End of Part One.
Coming in Part Two: the Kathmandu Years.
Ik heb het interview nog niet gelezen (teveel aan mijn hoofd en aan
mijn voet), noch heb ik herinneringen aan fun times met deze Hetty.
Ira Cohen zal ooit vertellen wie of wat.
Weer ruimschoots aankondigngen bij het begin van de maand juni: de
programma's van de Stichting Perdu aan de Kloveniersburgwal
86, www.perdu.nl.
Tevens de aankondiging van de Write Now! finale in Paradiso
op 12 juni. Teksten zijn vanaf 30 mei te lezen op www.writenow.nl.
Verchenen is ook - voor de 20ste keer - de jongerenpoëzie dichtbundel
doe maar dicht maar 2005; uit 6500 ingezonden gedichten
(van inzenders tussen 12 en 18 jaar) heeft de jury de honderd mooiste
geselecteerd; ISBN 90 806093 58 - distributie uitgeverij Passage,
postbus 216, 9710 AE Groningen.
Het gedicht dat ik mocht scfhrijven bij de honderdste verjaardag van
de Amsterdamse Albert Cuypmarkt is ondertussen verschenen in de daaraan
gewijde bijlage van Het Parool van 14 mei
jl; de bundel gedichten van een honderdtal bekende en minder bekende
dichters, Van alle markten het meeste thuis, wordt op donderdag
2 juni om 12u30 door burgemeester Job Cohen in een feestelijke setting
aan de markt geschonken. Aansluitend zullen in de Badcuyp
van 14 tot 16 uur vele dichters uit de bundel voordragen. 'Het feest
duurt niet eeuwig dus kom op tijd.'
In het kader van de manifestatie van Rotterdamse kunst en cultuur,
Koorts, wordt driemaal een literaire wandeling met een Rotterdamse
schrijver gehouden, Van Erasmus tot Jules Deelder.
Op de zondagen 5, 12 en 19 juni om 14u (einde 16u30) verzamelen
voor de ingang van de Centrale Bibliotheek, Hoogstraat 110: resp.
met Carrie, Nelleke Noordervliet en Rien Vroegindeweij.
www.bibliotheek.rotterdam.nl.
De Ode aan het glas, door mij geschreven en voorgelezen bij
de expositie van Corneille, Louis La Rooy en Richard Price bij Van
Tetterode Glasobjekten, is als bijlage van de nieuwsbrief verschenen.
info@vantetterode.nl
En that's all for the day. Enjoy! Simon Vinkenoog.
Dinsdag 24 mei 2005
Hermes Trismegistus, 'Thrice-greatest' - Father of the Hermetic Wisdom, s.d. 4000 B.C.
De eerste Scam-hoax binnen. Een
enkele seconde dacht Edith dat wij via e-mail $ 750.000 gewonnen hadden,
maar ik lachte het weg en vond bevestiging bij Google. Hierbij dus een
waarschuwing tegen de Dollar Lottery Mega Million International, hiermee
naar ons vergeetboek verwezen: te wissen.
Je hebt een intelligent publiek! oppert zij overigens, als zij zo nu
en dan via Ned.Stat.naar de herkomst van de tien laatste bezoekers:
iemand uit China, de T.U. van Delft, de Universiteit van Maastricht,
en die Ministeries... Ja, Kersvers, niet altijd de dagverse waan van
de dag, maar de pijler waarop deze webstek rust: de dichter en pennevoerder,
die al zijn hele leven op zoek is naar vrede en vrijheid, en die in
zijn dagelijks leven gevonden heeft. En nu, handenwrijvend: de rest
van de wereld. On the Spot, toets op logo en je hebt de hoofdprijs:
Je Bent Hem. Lid zonder contributie, bestuur, democratie, grondwet van
de Society for the Protection Of Truth.
In Het huiswerk van de dichter,
24 teksten en gedichten, dat in 1978 bij uitgeverij corrie
zelen
verscheen (ISBN 90 6280 523 X, uitv., 128 pagina's) ging
ik van start met de tekst 'Poëzie als levenswijze: de dichterlijke
vrijheid van het zingen. Doe je huiswerk, dichter, en zing! Twee dichters
aldaar als ruggensteun:
God
respects me when I work
But
he loves me when I sing.
Rabindranath
Tagore
Ik
kom niet om iets op te lossen.
Ik
kwam hierheen om te zingen
en
opdat je met mij meezingt.
Pablo
Neruda.
Het in Rotterdam verschijnende
Passionate Magazine (www.passionatemagazine.nl)
publiceert in zijn laatst-verschenen nummer (mei/juni 2005 jaargang
12 nr 3) een artikel 'Doet poëzie er nu eindelijk toe?'
van Bas Belleman (1978), dat eindigt met de woorden: "Misschien
moet het gelegenheidsgedicht niet langer denigrerend behandeld worden.
Maar belangrijker lijkt me een omslag in het denken over de positie
van de poëzie. Die omslag vereist waakzaamheid tegen de vijanden
van de betekenis. Gedichten zijn geen onkenbare witte vlekken waar we
eenvoudig omheen kunnen reizen, gedichten schreeuwen erom gekend te
worden. We moeten de poëzie niet onderschatten.'
Dichter, prozaïst, essayist, componist en muzikant Arjan Witte
(1961) (die Hammondorgel en delay in de band van Spinvis speelt) beschrijft
in dit nummer van Passionate in Geen rock'n roll, visie
op Spinvis de nieuwe tournee van Spinvis ofwel Erik de Jong, ('dé
sensatie uit de Nederlandse popmuziek van de laatste jaren'), die dit
voorjaar begonnen is. Twee pagina's tekst, twee fullpage foto's, waarvan
1 in kleur.
Een bloemrijk citaat om de dag mee verder te gaan:
"En steeds maar onderweg (...) Vleugels droegen ons (...) Zo namen
we ook nog Hans Dagelet met zijn wondertrompet mee op tournee en kwamen
we bij Bulkboek achter Simon Vinkenoog terecht. In de Rotterdamse Doelen
vertelde hij aan honderden verzamelde jongeren van het zonlicht dat
hij was, haar flonkering en allesverzengende schittering in de verering
voor Ahura Mazda. We voerden ondertussen de echo's steeds verder op
en op een verbijsterend hoogtepunt barstte alles uiteen, was Simon klaar
en de zaal in hemelse rep en roer. Lijkbleek, badend in het zweet en
met grote wilde, wetende ogen zweefde hij terug naar de rand van het
podium. Edith R. spreidde haar armen."
Leve de ooggetuigen van 6000 jaar: geluksvogel Ik. Simon Vinkenoog.
Maandag 23 mei 2005
Girolamo Savonarola (C.), martyr, d. 1498 A.D., b. 21/9/1452
Welkom Eenentwintigste
Week. Hou je haaks: looptraining bij belemmerde lichamelijke bewegingsvrijheid.
Zon schijnt. Tuin lokt.
Wat ik gisteren, kijkend naar Buitenhof, Edith vertelde kan ik ook
hier best herhalen: de Duitse Minister van Buitenlandse Zaken Fischer
(die zo op Rudy Kousbroek lijkt en net zo gedecideerd praat) is in
staat mijn 'overtuiging' te veranderen. Zeer flexibel, ik. Ik sluit
me bij de vorige spreker aan en wacht de volgende af; ook des filosoofs
Herman Philipse's stemadviezen bevielen me: ben je tegen, ga niet
stemmen, en als je gaat stemmen kun je beter voor zijn. In elk geval
was Fischer's heldere taalgebruik een verademing, zijn pleidooi voor
een Europa dat alleen vereend sterk is zeer optimistisch gestemd -
inspirerende man. Zijn ogen lichtten op toen hem naar zijn eerste
bezoek aan Amsterdam gevraagd werd, in 1966: hij was toen 18.
Deze vrijheid; daar ging en daar gaat het om. In het mij zaterdag
toebedeelde boek Hoog Spel (Amerikaans: Playing God)
heeft het hoofdstuk over Jalta 1945, waar de Hoge Heren Churchill,
Roosevelt en Stalin, bijeenkwamen om de naderende naoorlogse buit
te verdelen mij geopolitisch weer het een en ander verduidelijkt.
Uit de memoires van tolk Bohlen is het smullen, zo ook uit de correspondentie
naar huis van de Engelse minister Eden en de Amerikaanse ambassadeur-diplomaat
Averell Harriman. Een stelletje heel machtige pieten, aldaar aanwezig.
Op verzoek van de Russen, die niet te maken wilden krijgen met naar
het oosten vluchtende Duitse legers, veroorzaakten de Engelsen en
Amerikaanse luchtmachten een ware vuurstorm boven de stad Dresden:
een golf van 245 Engelse bommenwerpers werd drieëneenhalf uur
later gevolgd door nog 529 andere, de volgende ochtend door 450 Amerikaanse
bommenwerpers... Zeven dagen en nachten werd de stad geteisterd ten
koste van meer dan 40.000 slachtoffers, vluchtelingen, mensen. Het
Stenen Bruidsbed van Harry Mulisch, dat deze bloedbruiloft beschrijft,
heeft de Nederlandse letterkunde verrijkt.
Nie wieder Krieg; nooit meer oorlog. Nooit moeten zeggen: "wir
haben es nicht gewusst."
Het argument van Fischer, dat voor het eerst een generatie Fransen
en Duitsers niet meer op elkaar schieten, zoals dat voor hun Vaders
en Grootvaders het geval was, maakte grote indruk op me, zoals gesteld.
In zijn CAmu-voorspraak in de Volkskrant vanochtend beëindigt
Remco Campert zijn tekst 'Festival' met de opmerking, mij in deze
uiteraard uiterst welgevallig: 'Nu nog even tegen de Europese Grondwet
stemmen, dan zijn we meteen van die Oost-Europeanen af. Maar dan moet
ik voor l juni nog wel het 'ja'-gevoel zien kwijt te raken dat over
me kwam toen ik Joschka Fischer zondag in Buitenhof hoorde.'
Zo zit dat. Het hoofdstuk De wet van de onbedoelde gevolgen
in het boek van Charles L. Mee Hoog Spel (uitg.Becht, 1994),
waarin onder meer van de Jalta-bijeenkomst verslag gegeven wordt,
bevat de volgende opmerking: "Maar één ding is
zeker, onbedoelde gevolgen kent de geschiedenis in overvloed en zij
kunnen de bedoelingen van zelfs de meest behoedzame pragmaticus nog
bederven."
Het laatste hoofdstuk Het illusoir realisme (waarin Bush
Sr, Kohl, Mitterrand en Major ter sprake komen, Londen 1991)geeft
om te beginnen de redenen aan waarom het begrip realisme een misvatting
is. 'Het systeem is geen autonoom geheel: er komen voortdurend nieuwe
gegevens bij (...) die de oorspronkelijke gegevens veranderen. Bijgevolg
kan elke schakel wel verklaarbaar zijn, maar is de aaneenschakeling
niet verklaarbaar, omdat (...) het systeem zich niet volledig laat
verklaren aan de hand van de basisgegevens.' Om de toekomst te voorspellen,
en zo ons optreden aan te passen aan de gegeven situatie en aan de
situatie zoals die zich mettertijd zal voordoen, 'zou je de basisgegevens
met letterlijk oneindige precisie moeten meten - een taak die zowel
in principe als in de praktijk onuitvoerbaar is.' (Aangehaald wordt
de chemicus Peter Coveney).
Om dit maandagse politocologielesje te besluiten, uit dit boek over
te nemen uitspraken van François de Callières in diens
De la Manière de Négocier avec les Souverains uit
1716 :
"Een goede diplomaat moet belangstelling en ijver bezitten, en
zich niet gemakkelijk door maatschappelijke genoegens laten afleiden;
een juist oordeel dat in staat is de dingen helder te zien en de hoofdlijnen
te volgen, zonder zich in details of nuances te verliezen; een scherpe
kijk op mensen, om de geheimen van het menselijk hart te doorgronden
en van de geringste reacties profijt te trekken; vindingrijkheid;
tegenwoordigheid van geest om verrassingen te kunnen hanteren en valkuilen
te vermijden; een gelijkmatig temperament om geduldig te luisteren
naar wat er wordt gezegd; een grote toegankelijkheid die anderen tot
het geven van informatie aanzet, en een gemakkelijke en innemende
houding die genegenheid oproept."
"Bovenal baseert een goede onderhandelaar (volgens Callières)
het succes van zijn handelingen nooit op valse beloften of op een
schending van vertrouwen; het is een vergissing te veronderstellen,
zoals de publieke opinie dat doet, dat een goede ambassadeur een meester
moet zijn in de kunst van het bedriegen. (...) Natuurlijk, de kunst
van het liegen is bij wijlen met veel succes toegepast. (...) Maar
is er bedrog in het spel, dan blijken zelfs de meest diplomatieke
overwinningen op zand gebouwd. Zij laten bij de verslagen partij een
gevoel van verontwaarding achter, een verlangen zich te wreken en
een wrok die altijd op de loer blijft liggen."
Het zijn vragen oproepende overtuigingen: kennen wij in Nederland
iemand van deze statuur, in politiek en diplomatie? Ik zou er maar
éen kunnen kunnen noemen, die ik gekend heb en dit beeld nabijkomt:
mijn vorig jaar november overleden schoonvader Derk Ringnalda, voormalig
Secretaris-Generaal van Algemene Zaken, die in vrede rust.
Een goede week toegewenst, Simon Vinkenoog, wetgever.
P.S.
Il n'y a rien qui dure que le provisoire!
Tegenlicht-diplomaat uit het Midden Oosten.
Zaterdag 21/zondag 22 mei 2005.
21: Sun enters
Gemini.
Plato, the Master Philosopher and Father of European Mysticism, 429-348
B.C.
22: Richard Wagner, d. 1883 A.D., b. 1813
"Be entertained
by the social game you play" - hoe vaak heb ik dit gevoel
niet in mij voelen opbruisen als ik het gewaar werd, als het genoteerd,
opgeschreven, gelezen, verwoord, geuit en gehoord wilde worden, vervuld
van de betekenis in de daarop volgende zin van deze tekst (van de
Amerikaanse psycholoog Timothy Leary): "Trust your inherent
machinery."
In de overgave aan het moment, dunkt mij is je eigen intuitie,
en elke toevallige samenloop van omstandigheden als ally te
beschouwen. Jij bent het goede doel! En daar ga je op af. Ik spreek
even in de functie van podiumdichter op de Nacht van de poezie, die
zich gisterenavond afspeelde in cafe-brasserie Baars aan de Smeepoortstraat
52 in Harderwijk, en het belendende grand cafe Luxembourg op nr. 42.
En dat is wel heel andere koek, zei de Ene Dichter des Vaderlands
tegen de Andere.
Bij Hotel Baars werden de uitstedige dichters uitstekend te logeren
gelegd (droomloze diepe slaap) na a good job well done, een
klus geklaard. In dank. Met hoogachting.
Als je gevraagd wordt tussen 22u15 en 24u30 vier keer voor te lezen,
twee keer een kwartier en twee keer tien minuten, als een estafette
van de ene homerun naar de andere, kun je er alleen maar meer zin
in gaan krijgen. Je bent tenslotte geen Bob den Uyl! Ik zou mezelf
ook gaan haten, als ik vier keer, of drie, of meer dan twee keer in
herhalingen zou vallen: daar is de poezië me te dierbaar voor.
Wel had ik als bijbel de Gedichten van Paul van Ostaijen bij de hand,
waaruit ik het 'ik wil een vis zijn ik wil ademen....' vanuit het
handschrift kon voorlezen: hij is mijn steun en toeverlaat met zijn
oe oe taptoe en facture baroque..
Kortom, het werd een nieuw-babylonische voorstelling, waarin ik vrijuit
kon spreken over al wat me goed doet, en de toehoorder-kijker goed
doet. In de propvolle Luxemburgse tempel van Apollo hield ook tijdens
het voorlezen van gedichten de biljartsport zijn dagelijkse/wekelijkse?
beoefenaars en commentatoren gaande. Ook culinair werd er ter plekke
danig genoten, en zo'n bar functioneert ook altijd perfect. Nu de
dichters dus, die zich uit het duister in het spotlicht laten zetten:
wat hebben zij te zeggen? Wat hebben zij ons, elkaar, zichzelf, iedereen
te zeggen? Ieder zijn eigen woordenwaterval, soms haperende stroompjes,
soms opzwepende Neruda-achtige taal trekt voorbij. Veel sfeer en bijval,
van beide soorten publiek: bij Baars was het eerder een literaire
salon. Dank voor aandacht. Wij komen terug. Van Driek van Wissen kreeg
ik zijn boekje Het jaar 4 ten geschenke ('een overzicht van
het jaar 2004 in 63 sonnettettes') met een aardige opdracht:
"De poëzie, zij leve hoog
Dankzij vriend Simon Vinkenoog"!
(Hij kende mijn Goede raad is vuur niet; ik vraag Anton Scheepstra
bij deze of hij z.s.m. misschien 1 ex. daarvan naar Driek wil sturen.)
Op de terugweg
via de Ring Noord en de Zeeburgertunnel uit het autoraam kunnen constateren
dat IJburg flink gegroeid is de afgelopen tijd, gemerkt dat de Brothers
op het Waterlandplein nog altijd hun geestverruimend werk verrichten,
en de tuin weer opnieuw - tweede dag nieuwe ogen! - een middagbezoek
gebracht. Edith bracht een heerlijk uurtje door als knecht in de winkel
en ik bedacht zo'n 85 titels voor mijn komende dichtbundel. (Ik zou
onder elk van die titels een gedicht kunnen schrijven, besef ik).
Zittende bij de vijver kortte ik het gras voor beter uitzicht vanaf
het bankje en zag Edith met buurmeisje Janine aan de hand aankomen.
Zij groette mij enthousiast opgewekt en riep, zwaaiend met een tasje:
'Ik heb twee boeken voor je, van Henk gekregen!' Henk is haar 'baas'
in de winkel, die 1 uur in de week op zaterdagmiddag bamboestokken,
koemest, potgrond en bemeste tuinaarde, slakkenkorrels e.d. Hij is
ook erkend oudpapierophaler en bij elke Buitenzorgtuinder bekend als
beheerder van het gasflessenhok. Bij het oud papier, tussen de kranten
en reclamedrukwerkjes zo nu en dan een boek. Zo nu twee boeken dus,
en o welk een wonder van synchroniciteit & serendipity
is een ervan Hoog spel - Onderhandelen op topniveau door
de eeuwen heen, in 1994 bij Gottmer/Becht verschenen; de Amerikaanse
uitgave van dit boek van Charles L.Mee heette Playing God.
Welke goede bibliomantische fee heeft mij dit toegespeeld: ik schreef
hierover nota bene de laatste dagen, hier en in mijn column voor
Essensie, het cannabistenorgaan. Betekenisvolle hoofdstuktitels,
zeven in totaal; ieder vergezeld van twee of drie namen. De kunst
om geschiedenis te maken. Het gebrek aan overzicht. De schijn van
macht. De onvermijdelijkheid van de verrassing. Het principe van de
wisselwerking. De bedrieglijke lessen van de geschiedenis. De wet
van onbedoelde gevolgen (Roosevelt, Churchill en Stalin in Jalta,
1945) en tenslotte Het illusoire realisme, met als namen Bush, Kohl,
Mitterrand, Major en anderen in Londen, 1991). Kortom, spek voor de
lekkerbek. Leesuurtje. Ciao. Tot maandag; Deo Volente. Simon Vinkenoog.
Amsterdam, vrijdag 20 mei 2005
Manjushri, Aspect of Buddhist Trinity
Ik sta op de markt
en ik roep.
Uit de drie weken kranten, die ik na onze terugkeer eergisteren uit
Frankrijk ter lezing vond (uiteraard niets van gekomen), had ik te
weten willen komen hoe leden van de spraakmakende gemeente tegenover
het komende Referendum stonden.
Nee dus, de 2 kilogram NRC/Handelsblad, de 2,4 kg Het
Parool en de 2,8 kg De Volkskrant liggen er nog
onaangeroerd bij - ik had blijkbaar heel wat beters te doen.
In mijn Volkskrant van heden (heerlijk, koffie, croissant en krant
op eigen bed!) geeft Ronald Plasterk drie redenen voor een NEE, die
mij ijzersterk voorkomen. Als ik NEE zou stemmen (uit principe heb
ik me nooit van stemrecht onthouden; blanco vind ik maar zozo) is
het meer uit anarchistische, provocatorische principes: heerlijk een
spaak in het wiel van de voortdenderende, centralistische, anti-democratische
'vooruitgang' steken. Ik geloof absoluut niet in de noodzaak van economische
groei, noch in de toename van Europa's militaire kracht (volgens deze
grondwet (art. 1-41-2 en 3) dient' Europa' zich grotere militaire
inspanningen te getroosten!), ik geloof niet in het gebezigde, onheldere
en troebele taalgebruik, ik vind dat Europa als idee goed is, met
genoeg grondwettelijk aanwezig zijn binnen de Droits de l'Homme, het
Egalité, Liberté en Fraternité van afgelopen
tijdperken, laten wij nieuwe leden aantrekken en mekaar eens een paar
jaar beter leren kennen; kunnen wij altijd nog zien hoe en of we een
grondwet nodig hebben; heel veel huidige problemen kunnen ook best
zonder Europese constitutie uit de weg geruimd worden - vreemd mezelf
aan te treffen, wat dit betreft, aan de zijde van zo'n verachtelijke
muilpeer als Wilders, maar dat moet dan maar, pour besoin de la
cause. Overigens is dit geen stemadvies, laat iedereen doen wat
hem of haar het beste lijkt. (Edith stemt bijv. VOOR).
Het is overigens een heerlijk gevoel zwanger te gaan van een nieuwe
dichtbundel - ook à mon âge een verrukkelijk gevoel:
de opwinding daarvan heb ik in Goede raad is vuur trachten
weer te geven. Uit de nieuwe komende bundel, waarvan ik de titel nog
niet gemunt heb, lees ik vanavond in Harderwijk zeker het gedicht
over de Albert Cuypmarkt voor, geschreven bij het honderdharig bestaan
van deze, Neerlands meest beroemde dagmarkt. 2 juni zal er een feest
plaatsvinden, waaraan ik, helaas wegens bezigheden elders niet zal
meedoen. Wel worden er plastic tassen die dag uitgereikt (25.000 in
totaal) met dichtregels van medespelende dichters. Van mijn hand komt
uit dat gedicht de volgende regel te staan, blijkbaar trefzeker genoeg
om op deze wijze bekend gemaakt te worden: 'De markt leefde, leeft
en zal leven.'
Ik sta op de markt en ik roep. Sterke eerste regel, verwijzend wellicht
naar het gedicht van Henri Michaux, het laatste (vertaalde) gedicht
in de verzamelbundel Het Hoogste Woord, de Stem van Simon
Vinkenoog, samengesteld en ingeleid door Coen de Jonge, Holmsterland/SKF,
1996, uitv.)
Mijn stem mag een heel leven met me mee. Ik mag naar me laten kijken
en van me laten horen; vaak ben ik blij te mogen citeren.
Uit Krishnamurti's The First and Last Freedom bijvoorbeeld,
meer dan vijftig jaar geleden verschenen: "Bij de diverse
crises die vroeger zijn opgetreden ging het om het uitbuiten van dingen
of van mensen, nu is dat het uitbuiten van ideeën, wat veel schadelijker
is, veel gevaarlijker, omdat het uitbuiten van ideeën zo dodelijk,
zo vernietigend is. We hebben nu de macht van de propaganda leren
kennen en dat is een van de grootste rampen die kunnen gebeuren: ideeën
gebruiken als een middel om de mens te veranderen. Dat is wat er gaande
is in de wereld van vandaag. De mens is niet belangrijk, systemen,
ideeën zijn belangrijk geworden. Een mens betekent niets meer."
En daarom: weg met het systeemdenken, weg met de ontmenselijking van
de wereld, weg met de status quo, weg met de manipulatie van gevestigde
belangen, leve de Chaos en de Complexiteit, leve de Energie die het
Leven zelf is, en alles zowiezo uit de weg zal ruimen. "Niets,
dat beklijft / En alles zal verdwijnen. /Je leven een VUURWERK, /
of Niet.'
Simon Vinkenoog: 'Nous sommes du même voyage.' Een knoop in
je zakdoek. Om Mani Padme Hum.
Amsterdam, donderdag 19 mei 2005
Asvaghosha, Mahayana Buddhist, c. 50 B.C. - 50 A.D.
Ready to enter. Make it new. The miracle of naked existence.
"De miljoenen zwarte fatum-kruisen
zijn zwijgend, maar hun zwarte, wijd-open wonde
heeft het woord gevonden: Alles is waan, alles is zonde;
levenden, vergaart de kleine krachten die u nog blijven
tot geloof in het levende leven.
Alles is zo grenzeloos schoon, luister naar dit ontluikend begrijpen
in ons geweten."
Paul van Ostaijen: Aan een moeder. Haar zoon viel op het slagveld.
Tijdschrift Ons Land, 27 oktober 1917.
"Cela est bien dit, mais
il faut cultiver notre jardin." Laatste schrijnende woorden van
Candide, in de gelijknamige roman van Voltaire, geschreven nadat
een aardbeving in Lissabon in geheel Europa de geesten in beroering
had gebracht. Of was het de brand, of de pest in Londen, of die van
Marseille, waarover Antonin Artaud schreef in zijn Théatre
de la Cruauté, het Theater van de Wrede Werkelijkheid.
Het eerste wat je aan doet naast het licht, als je 's avonds na een
autorit van 850 kilometer uit de Bourgogne in Amsterdam terugkeert,
is de televisie op RTL4 om je ervan te vergewissen welke waan van de
dag het tot nachtdienst bij Barend & Van Dorp (en hun onvermijdelijke
buitenspelende sidekick Jan Mulder, bravo!) heeft gebracht. In Frankrijk
verwordt het NON-OUI-debat tot een paroxisme van meningen, die elkaar
slechts dankzij kosmische schietgebedjes kunnen waarmaken in het zogenaamde
achterhaalde: Du choc des opinions jaillit l'Idée.
In Nederland had het drieste drietal minister Rita Verdonk aan de haak
geslagen, die hier herhaalde wat zij, zei zij, al eerder duidelijk te
kennen had gegeven "niet met zich te laten sollen." En Hoe
Te Kennen: 'Ik Ben De Bevoegde Wetspersoon' - een einde makend aan elk
argument, door eloquente woordvoerders naar voren gebracht, om van een
ander standpunt zelfs maar kennis te willen nemen, zich verchuilend
achter ongenoemde anderen, deze dichter schrok van de minachting, die
hier te kennen werd gegeven. Wat een ijzerenheinige Kenau; wat een idee
van Leiderschap - ik denk dat dit woord binnenkort wel een deukje zal
krijgen als president Bush er voortdurend mee op de proppen komt. Ongelooflijke
hardnekkigheid. Verstompt Onderscheid. Landloper A.den Doolaard (lees,
her-lees!)wist het als reizende verslaggever van Het Volk in
de jaren dertig van de vorige eeuw al heel duidelijk te analyseren als
hij beschreef wie op internationale bijeenkomsten de vertegenwoordigers
waren van hun Land, Volk of Domein. Internationale geopolitiek, bedreven
door volstrekte nitwits, in partijverband omhooggeschoven of geëlleboogd,
hoe dan ook omhooggekomen, moesten deelnemen aan spelletjes, waarvan
de omvang en de achtergrond hun bevattingsvermogens verre te boven ging,
zo zij al niet zelf onderdeel uitmaakten van de Old Boys Network, dat
hoe dan ook nog altijd aan de macht is. Gevestigde belangen, kortom,
waartegen wij zijn: Ik Ben.
Gezeten achter in de Citroën C 8 (de luxe, voormalige Evasion),
God in Frankrijk. Van brocante naar Romeinse ruïne, van Fifi naar
Mimi en Didi, Pierre en Martinette, en de dagelijkse espresso in Autun,
met vrijdags een mooie markt voor de deur en deux pas plus loin een
Maison de la Presse met de Telegraaf, De Volkskrant en soms het AD van
gisteren. Je moet er maar tegen kunnen, Niets doen. Gelukkig had ik
de brievenbus van Jan Cremer juist voor ons vertrek naar Frankrijk geleegd,
dus ik had de quoi rire! Wat een heerlijk leesbaar, onontbeerlijk
boek voor ieder die JC lief heeft. For better or worse, dus unverholen
onbeschaamd, alles wat een andere carriere makende kunstenaar wel uit
zijn hoofd zou laten; hij moest en zou de wereld laten zien wat zij
hem en zijn moeder hadden aangedaan. De brieven van en aan zijn moeder
vormen een liefdesepos apart: vreemd dat Jan met al zijn theaterstukken
daar nooit een show van heeft gemaakt. Flikflooiering vind ik wel zijn
brieven aan Hermans, en wat gaat hij uit zijn bol bij mensen als Markies
Reve. Het leukste vind ik zijn brieven aan Mark Brusse, eigenaardig
zijn de vele bedelbrieven, uit de doeken is gedaan het financiële
misverstand tussen de rechthaberische Lubberhuizen en Cremer (waarom
heeft het bestuur daar toen nooit een einde aan gemaakt?), en de bondige
toelichtingen van verzorgers Hans Sleutelaar en Kristien Warmenhoven
maken veel duidelijk; soms teveel his Masters voice, en van Charles
Jackson's The Lost weekend is in 1948 een vertaling bij Querido verschenen.
Kleine reprimande, naast Fundgrube voor dienstverleners, sociologen,
psychologen, medelezers, historici - heerlijk antimuffe prietpraat en
grootspraak. Woef. Woef. Ego-document. En Wat een Ego! Dit boek dus
niet in de auto gelezen, te zwaar voor op je schoot, maar bij de open
haard. Vanuit de auto kijk op golvend groen grasgroenboombos, spierwitte
Charolais koeien en kalveren, en zo heel veel bloemen langs tuin en
berm, van de ene village fleuri naar de andere ville fleurie: de blauwe
druifjes, de sering, de tulpen, de rozen, de lupines, de vergeetmenietjes,
de koekoeksbloemen, de irissen, de orchideeën groeiend in het wild,
boterbloemen, paardenbloemen, korenbloemen, klaprozen, dotters, prikneuzen,
viooltjes, hyacint, hortensia, varens, pioenrozen, zuring, koolzaad
(een heldergele vlakte tussen groen en wolk of hemelsblauw. Een regenboog:
5 getuigen!) , judaspenning, brem (niet zo fel als in Schotland), aubrieta,
anemomen, keizerskronen, lavendel, slaapmutsjes, om maar te zwijgen
van de wijnrank, de vruchtbomen, de bossen (we zijn bij het Parc Naturel
Régional du Morvan. Hier ligt ook Bibracte, gesticht in de eerste
eeuw voor Christus; Julius Cesar schreef er in de winter van 52 op 51
zijn eerste zeven boeken van De Bello Gallico. Zo,
't is maar een weet.(Uit Autun antique, Guides archeologiques de
la France, Editions du Patrimoine, 2002).
Zo wij dus naar onze eigen Hortus Conclusus. Wat trof ons oog op Buitenzorg?
Spraken zij ons een tale, van jewelste! Onze eigen, ooit zelf geplante,
gouden regen in bloei, de quilt van clematis over de dwergdennen, de
azalea, het hoog opgeschoten ook rondom de tuin fluitekruid met zijn
Mandelstamvertakkingen,de euphorbia, de hosta, de hoog opgeschoten puntwederik
en varens, de Rododendrons en bij de pergola heeft volgelhuisje 'Chez
Nous' bewoners gekregen; pa en ma pimpelmees maken talloze happy take-offs
en landings voor hun opgroeiend kroost.Van de Glorie van Boskoop, blauwe
druif, laten de eerste uit de knoppen springende bladeren zich duidelijk
zien tegen een hemelse achter(boven)grond; straks is het een zonwerend
dak. Druiven rijpen, gelukkig maar, en niet alleen in de Bourgogne!
Buurman kamperfoelie overweldigt; zo doen andere bomen. De berberis
bij de ingang van tuin 23, Morgenland, bijvoorbeeld. Iets te doen aan
de waterval clematis. Veel te doen. Talloze zaadblaadjes van de iepen
in het bos achter ons).
Lieve Herman, lieve Marrit: Het Huwelijk Is een Godsgeschenk!
Mensen zijn ons even te veel; wij vinden elkaar in onszelf terug. Het
pad naar de vrijheid ligt open voor degenen die bereid (ready) zijn
het te betreden.! Simon Vinkenoog.