Maandag 30 mei 2005

Numenius, Pythagorean Platonist, 2nd cent.

VIVE LA FRANCE!

Mijn Nee zag ik opnieuw gemotiveerd door een korte en krachtige tekst van Ulli d'Oliveira, oud-hoogleraar aan het Europees Universitair Instituut in Florence, dus mûri dans le sérail, temidden van de andere JA/Nee, Nietes/Welles Spraakmakers, in de Volkskrant van afgelopen zaterdag.

     "Ik zeg in beginsel Ja tegen Europa en het grondwettelijk verdrag, maar stem woensdag toch tegen en wel op de oneigenlijke grond dat het mij te hard gaat met de EU.
      Het wordt hoog tijd om even pas op de plaats te maken en eerst maar eens te streven naar een internalisering van het bestaan van de EU bij burgers en overheden.
      Er is net een groot aantal nieuwe staten toegetreden, die misschien op papier hun acquis op orde hebben, maar die nog decennia moeten indraaien in de cultuur van de EU. Zij zijn bovendien onderhevig aan een groot aantal tijdelijke beperkingen van fundamentele vrijheden. Nederland heeft voorop gelopen om die hindernissen op te werpen, zoals tegen de spreekwoordelijke overstromingen door Polen.
      Op terreinen die ik enigszins kan overzien, heeft de Europese wetgevingsmachinerie een hoeveelheid verordeningen en richtlijnen uitgekotst waaraan geen touw is vast te knopen, zoals op het gebied van het internationaal privaatrecht. Ontwerpen hebben meestal beperkte circulatie, oftewel zijn min of meer geheim. Zo'n ontwerp-dienstenrichtlijn, waarvan nu de tekst bekend is geraakt, gaat lijnrecht in tegen andere Europese regelgeving op dat terrein en lijkt een product van bezeten en dolgedraaide maniakken. Nationale organen - parlementen, advieslichamen - kunnen het tempo niet bijbenen. De door de opvolgende verdragen gelegitimeerde lagere regelgeving moet in een veel lagere versnelling draaien en in volume afnemen.
      Dit is mijn boodschap bij het nee-stemmen. Laat men zich eerst eens bezig houden met het repareren van geldverslindende gekkigheden als de dubbele vergaderplek van het Europees Parlement in Brussel en Straatsburg.
      Kortom: eerst maar eens werken aan gewenning en politoeren van het bestaande geheel - bij de burgers, bij de (nieuwe) lidstaten, bij alle overheden die betrokken zijn en dan een volgende stap zetten. Op het verdrag van Nice kunnen we nog best een tijdje voortrammelen.
      Leve Europa, het grondwetsverdrag op hold!"

Welkom tweeëntwintigste week. Ik ben het zelden zozeer met iemand eens geweest; ik moest er deze week mee beginnen. Straks eigen tuin om te cultiveren; dochter Anna komt mee naar Amstelveld en Buitenzorg om vorige week geschapen zonneterras te aanschouwen; nu nog wat zon! Goede herinneringen aan het weekend; zaterdag de tentoonstelling van Mark Brusse's Twelve monkeys - and one, prachtige litho's en een mooie boekuitgave gepresenteerd zien worden in de Galerie Livingstone aan de Anna Paulownastraat 70B in Den Haag, waaraan ik een kwatrijn mocht bijdragen:
HANUMAN
Welke mensaap speelt voor missing link,
is het de sterkste of de zwakste schakel?
Straks gaat hij spreken. Pas op.
De mens heeft wartaal op zijn geweten.

De zondag was voor het Rotterdamse Dunya-festival, waaraan ik in de Poetry Park-tent (goed gevuld die middag) deel uitmaakte van een dichtfestijn onder de benaming: 'Opstandige woorden blozen niet' samengesteld door de Woorddansers (Jeroen Naaktgeboren en Arie Hordijk) die hun gasten, onder wie de Groningse Dichters uit Epibreren, ACG Vianen en enkele buitenlanders met hun gebruikelijk enthousiasme aankondigden.
In het tiental tenten in het Park bij de Euromast speelde zich blijkens de festivalkrant zo het een en ander af; Young & Urban, Europa-Azië, Kinderterrein, Afrika, Novib letteren, Zuid-Amerika, RDPodiumcafé etc. Nieuwe stemmen, oude dichters, vertellers, de wereldmix van klank & geluid.
Mensen. Kleurrijk. Genietend. Enthousiast. Levendig. Een glunderende Martin Mooij, een verzaligde Juann Heinsohn Huala. Tot ziens, vrienden: One world or None! Jelui Simon Vinkenoog.
(Verdom de oorlog. Beziel de vrede! Ik sta op de markt en ik roep.)


Vrijdag 27 mei 2005

Venerable Bede (C.), English ecclestiastical historian, b. 673 A.D., d. 735

Betekenisvolle dag: gefascineerd hebben wij aanschouwd hoe zeven pasgeboren pimpelmeesjes het vogelhuisje, genoemd 'Chez Nous' in de pergola van ons tuinhuis in Amsterdam-Noord het nest éen voor éen verlieten, na daartoe dagenlang te zijn opgeleid, door de immer af-en aanvliegende ouders. Elk vogeltje deed het op zijn eigen manier, de brutaalste en grootse het eerst, andere durfden pas na tien keer naar buiten en om zich heen kijken enkele decimeters omhoog te vliegen in de takken en ranken van de Glorie van Boskoop, blauwe druif, die weer duchtig zonne-energie aan het verzamelen en een perfect bladerdak aan het opbouwen is.
Wij hadden de camera ter hand genomen en wat foto's genomen, op dat moment landde een der nestverlaters vlak voor Edith op de tafel, lachte ons toe, en streek weg - het Vliegenbos tegemoet. Niet een hunner teruggezien; wat weer betreft hadden zij geen mooiere warmere dag kunnen uitzoeken.
Het grootste wapenfeit van de dag speelde zich ook op de tuin af, waar wij al sinds weken delibereren over de aanleg van een zonneterras op een plek waar meerdere bomen gerooid en gesnoeid op een grote hoop lagen. Wij dachten het werk 'uit handen' te moeten geven; maar de immer kordate Edith, die al vroeg naar de tuin wilde (anders hadden we het uitvliegen gemist!) wist de klus in enkele uren te klaren. En a good job well done.
Tegen de eindfase mocht ik, dienstwillig werelddienaar, meehelpen aan egalisering en verwijdering van verwilderde dovenetel, nadat we ook een tuinhek twintig meter verder uit het zicht hadden gezet, en een aantal te voorschijn gekomen keistenen en straattegels verwijderd.
Wit petje af; wij konden er naakt rondlopen - ook hier in huis om tien uur dalend daglicht zoele avond - de vrijdagse skatersparade gleed en rolde langs - naakt gedanst. Ramen en deuren wijd open, nog altijd 28 graden, verkwikkelijke muziek van de Bebop Classics Charlie Parker, Dizzy Gillespie, Miles Davis, Cannonball Adderley en Art Blakey met de Jazz-Messengers.
Blijf stromen, bloed. Weekendje weg, ook van dit scherm: morgen Den Haag, zondag het Dunya-festival in Rotterdam, D.V. Prettige dagen: be good. Simon Vinkenoog.


 

Donderdag 26 mei 2005

The Enlightenment of Buddha under the Bodhi Tree
Tommasso Campanella, philosopher, d. 1639 A.D., b. 5/9/1568

Mysterieuze krachten in de sport. Mysterieuze krachten in de pijn. Mysterieuze krachten in de poëzie. Het zojuist verschenen Achterberg Jaarboek 5 wordt gesierd door de foto van een piepjonge Achterberg, die op 20 mei 2005, exact honderd jaar geleden, het levenslicht aanschoude in de koetsierswoning van kasteel Sandenburg in Neerlangbroek.
'Niemand die toen vermoedde dat het tweede kind van Hendrik Achterberg, koetsier, en Pietje van de Meent, zonder beroep, zich zou ontwikkelen tot een van de belangrijkste dichters van de twintigste eeuw.' meldt de redactie in het Woord Vooraf, dat ook de verschijning (een kritische heruitgave) aankondigt van twee delen Alle gedichten bij uitgeverij Atheneum-Polak & Van Gennep: een kritische heruitgave van de Verzamelde gedichten naar de eerste druk van 1963, aangevuld met al het jeugdwerk en al de nagelaten poëzie.
Tijdens het jaarlijks Achterbergsymposium op 26 november in het Haagse Letterkundig Museum zal deze bijzondere uitgave worden gepresenteerd.
In het zojuist verschenen Jaarboek schrijft Joost de Wal Haagse Hommage, over de beeldende kunst in het Liber amicorum dat de dichter in 1955 werd aangeboden.
Renske van Dillen, die aan de Universiteit van Tilburg afstudeerde op de relatie tussen Gerrit Achterberg en Marcel Duchamps Grote Glas, onder de titel Al wat zich niet meer spiegelt is gelogen, laat in een artikel zien hoe het door de Franse filosoof Michel Foucault beschreven principe, dat kunstenaars en psychiatrische patiënten in hun vrijheid van spreken beperkt worden, tot uitdrukking komt in Marcel Duchamp's kunstwerk La mariée mise à nu par ses célibataires, même, ook wel Het grote glas genoemd, en hoe dit op zijn beurt van toepassing is op het werk van Gerrit Achterberg.
In de reeks Gestalten tegenover Achterberg is de vierde door Edwin Lucas geïnterviewde Simon Vinkenoog, onder de titel: 'En daar was, tussen allemaal dingen die me niets zeiden, opeens... ja! Een man die echt op de grens van leven en dood bezig was.'
De pagina's 45 t/m 59. Very up to date: vermelding van deze webstek, de uitgave Goede raad is vuur, en de verkiezing van Driek van Wissen tot Dichter des Vaderlands. Ook details van vroeger decennia worden ter sprake gebracht; als ik 16 december 1953 in de Gast vandaag-rubriek van Het Parool schrijf dat het werk van Lucebert 'honderd keer zo belangrijk is als dat van de zozeer overschatte Achterberg', word ik daarvoor op de vingers getikt door Remco Campert.
In november 1963, na de t.v.-documentaire Literaire ontmoetingen over Gerrit Achterberg van Ed.Hoornik en Hans Keller gezien te hebben, spoedde ik mij met een voor de vuist weg geschreven gedicht 'Voor de t.v.' naar de jazz&poëzieclub Sheherazade, (met als eerste regel Gerrit Achterberg heeft een vrouw gedood) om het daar voor te lezen, 'voor een publiek van zo'n honderd verblufte mensen.' Nico Scheepmaker bracht dit nieuws in de pers en ik werd er over aangevallen, aan de schandpaal genageld, terwijl ik vond - nu nog - dat dit eerbiedig stil(ver)zwijgen na een kwart eeuw best doorbroken kon worden. Exit Taboe.'Ik ben hem altijd blijven noemen als een van degenen, die erg veel voor mij hebben betekend.'
Verder in het Achterbergjaarboek 2005: Fabian R.W.Stolk Tijdloze intertekstuele tuinarchitectuur? in de reeks Hoe lees ik Achterberg...(2).
Achterbergs brieven aan Arie J. Dekker, met wie hij in 1925 de jeugdbundel De zangen van twee twintigers in eigen beheer publiceerde worden bezorgd door Bert Veldstra.
Hans Werkman's gesprek met Achterbergs jongste zus, Gijsberta van Laar-Achterberg, die 10 oktober 2004 op 78-jarige leeftijd overleed, in 1997 in Woordwerk eerder verschenen, wordt hier herdrukt: "Wij hadden dezelfde grijze vrijdagmorgenmoeder."
Bertram Mourits: Tot vier tellen gaat in op het idee, door Toine Moerbeek in een essay over Gerard Reve geuit, 'dat een belangrijk deel van het latere werk van Gerard Reve het midden houdt tussen een wraakoefening op, en een verantwoording aan Gerrit Achterberg. Sterker nog: Reves toetreding tot de Roomse kerk heeft en direct verband met diens lezing van de gedichten van Achterberg.' Het idee wordt bestreden ('fascinerend leesvoer')door Bertram Mourits, redacteur bij uitgeverij Contact en schrijver van Zestig. Een nieuwe datum in de poëzie (2001).
Webstek van de Stichting Genootschap Gerrit Achterberg: www.let.uu.nl/˜Fabian.Stolk/personal/achterberg/SGGA.
Redactie Jaarboek Peter de Bruijn, Pieter Jeroense, Edwin Lucas, Bertram Mourits en Fabian Stolk. Redactie-adres: Vondellaan 148, 3521 GH Utrecht, e-mail edwin.lucas@wxs.nl.

Hier wil ik het bij laten, geen Referendum vandaag (het blijft Nee - en niet uit nationalistische of hoe dan ook begrensde overtuiging) en ook niets over de Terrible Twins: 'Even de canon bijstellen.'
Alles op zijn tijd, voor alles ook nog een andere keer.
Een zonnige dag toegewenst, Simon Vinkenoog.


 

Woendag 25 mei 2005

Lieh Tsze, Taoist, sage and mystic, c. 4th cent.B.C.

'Het blad dat je altijd zocht' noemt John Schoorl in de Volkskrant eergisteren The Believer uit San Francisco, waarvan er 23 totnogtoe zijn verschenen, een uitgave van McSweeney's rond schrijver Dave Eggers.
Minstens zo vreemd en raar is het tijdschrift Bananafish 17, dat ik uit San Francisco mocht ontvangen, 130 pagina's op A4-formaat, uitgegeven door Bananafish Magazine, c/o Tedium House Publicatyions, PO Box 424762, San Francisco CA 94142-4762.
Ook hier in de inhoudsopgave auteurs die mij volkomen onbekend zijn en omschrijvingen even surreëel en vreemd. Fake Party! Carla Bozulich. In five days, they were forty-five instances of girls who screamed, droppped unconscious, and upon, examination, appeared to have swallowed an entire octopus.
Of Astro door Dripping Black Sugar. The displacement of stars during eclipses, deviations from concentricity in the lunar crater Copernicus, and the geometry of hyperspace.
Bij een van de artikelen staat Ha ha Luv Hetty, bij een artikel Hetty Maclise. Beautiful O'Clock. The sudden appearance of purple Englishmen amid rumors of drops of ink thrown in people's faces by 'mysterious agencies.'
Bij doorbladeren van het grote aantal interviews op en advertenties voor andere media met veel mysterieuze websites, tekeningen en foto's. Beautiful O'Clock blijkt een interview door Tim Barnes te zijn met Hetty Maclise, die schrijft: for Simon remembering fun times in Amsterdam with much love and a song of sixpence from Hetty. Acht foto's begeleiden het twaalf pagina's tellend interview, dat eindigt: End of Part One. Coming in Part Two: the Kathmandu Years.
Ik heb het interview nog niet gelezen (teveel aan mijn hoofd en aan mijn voet), noch heb ik herinneringen aan fun times met deze Hetty. Ira Cohen zal ooit vertellen wie of wat.
Weer ruimschoots aankondigngen bij het begin van de maand juni: de programma's van de Stichting Perdu aan de Kloveniersburgwal 86, www.perdu.nl. Tevens de aankondiging van de Write Now! finale in Paradiso op 12 juni. Teksten zijn vanaf 30 mei te lezen op www.writenow.nl. Verchenen is ook - voor de 20ste keer - de jongerenpoëzie dichtbundel doe maar dicht maar 2005; uit 6500 ingezonden gedichten (van inzenders tussen 12 en 18 jaar) heeft de jury de honderd mooiste geselecteerd; ISBN 90 806093 58 - distributie uitgeverij Passage, postbus 216, 9710 AE Groningen.
Het gedicht dat ik mocht scfhrijven bij de honderdste verjaardag van de Amsterdamse Albert Cuypmarkt is ondertussen verschenen in de daaraan gewijde bijlage van Het Parool van 14 mei
jl; de bundel gedichten van een honderdtal bekende en minder bekende dichters, Van alle markten het meeste thuis, wordt op donderdag 2 juni om 12u30 door burgemeester Job Cohen in een feestelijke setting aan de markt geschonken. Aansluitend zullen in de Badcuyp van 14 tot 16 uur vele dichters uit de bundel voordragen. 'Het feest duurt niet eeuwig dus kom op tijd.'
In het kader van de manifestatie van Rotterdamse kunst en cultuur, Koorts, wordt driemaal een literaire wandeling met een Rotterdamse schrijver gehouden, Van Erasmus tot Jules Deelder.
Op de zondagen 5, 12 en 19 juni om 14u (einde 16u30) verzamelen voor de ingang van de Centrale Bibliotheek, Hoogstraat 110: resp. met Carrie, Nelleke Noordervliet en Rien Vroegindeweij. www.bibliotheek.rotterdam.nl.
De Ode aan het glas, door mij geschreven en voorgelezen bij de expositie van Corneille, Louis La Rooy en Richard Price bij Van Tetterode Glasobjekten, is als bijlage van de nieuwsbrief verschenen. info@vantetterode.nl
En that's all for the day. Enjoy! Simon Vinkenoog.


 

Dinsdag 24 mei 2005

Hermes Trismegistus, 'Thrice-greatest' - Father of the Hermetic Wisdom, s.d. 4000 B.C.

De eerste Scam-hoax binnen. Een enkele seconde dacht Edith dat wij via e-mail $ 750.000 gewonnen hadden, maar ik lachte het weg en vond bevestiging bij Google. Hierbij dus een waarschuwing tegen de Dollar Lottery Mega Million International, hiermee naar ons vergeetboek verwezen: te wissen.
Je hebt een intelligent publiek! oppert zij overigens, als zij zo nu en dan via Ned.Stat.naar de herkomst van de tien laatste bezoekers: iemand uit China, de T.U. van Delft, de Universiteit van Maastricht, en die Ministeries... Ja, Kersvers, niet altijd de dagverse waan van de dag, maar de pijler waarop deze webstek rust: de dichter en pennevoerder, die al zijn hele leven op zoek is naar vrede en vrijheid, en die in zijn dagelijks leven gevonden heeft. En nu, handenwrijvend: de rest van de wereld. On the Spot, toets op logo en je hebt de hoofdprijs: Je Bent Hem. Lid zonder contributie, bestuur, democratie, grondwet van de Society for the Protection Of Truth.

In Het huiswerk van de dichter, 24 teksten en gedichten, dat in 1978 bij uitgeverij corrie zelen
verscheen (ISBN 90 6280 523 X, uitv., 128 pagina's) ging ik van start met de tekst 'Poëzie als levenswijze: de dichterlijke vrijheid van het zingen. Doe je huiswerk, dichter, en zing! Twee dichters aldaar als ruggensteun:
                God respects me when I work
                But he loves me when I sing.

                                            Rabindranath Tagore

                 Ik kom niet om iets op te lossen.
                 Ik kwam hierheen om te zingen
                 en opdat je met mij meezingt.

                                              Pablo Neruda.

Het in Rotterdam verschijnende Passionate Magazine (www.passionatemagazine.nl) publiceert in zijn laatst-verschenen nummer (mei/juni 2005 jaargang 12 nr 3) een artikel 'Doet poëzie er nu eindelijk toe?' van Bas Belleman (1978), dat eindigt met de woorden: "Misschien moet het gelegenheidsgedicht niet langer denigrerend behandeld worden. Maar belangrijker lijkt me een omslag in het denken over de positie van de poëzie. Die omslag vereist waakzaamheid tegen de vijanden van de betekenis. Gedichten zijn geen onkenbare witte vlekken waar we eenvoudig omheen kunnen reizen, gedichten schreeuwen erom gekend te worden. We moeten de poëzie niet onderschatten.'
Dichter, prozaïst, essayist, componist en muzikant Arjan Witte (1961) (die Hammondorgel en delay in de band van Spinvis speelt) beschrijft in dit nummer van Passionate in Geen rock'n roll, visie op Spinvis de nieuwe tournee van Spinvis ofwel Erik de Jong, ('dé sensatie uit de Nederlandse popmuziek van de laatste jaren'), die dit voorjaar begonnen is. Twee pagina's tekst, twee fullpage foto's, waarvan 1 in kleur.
Een bloemrijk citaat om de dag mee verder te gaan:
"En steeds maar onderweg (...) Vleugels droegen ons (...) Zo namen we ook nog Hans Dagelet met zijn wondertrompet mee op tournee en kwamen we bij Bulkboek achter Simon Vinkenoog terecht. In de Rotterdamse Doelen vertelde hij aan honderden verzamelde jongeren van het zonlicht dat hij was, haar flonkering en allesverzengende schittering in de verering voor Ahura Mazda. We voerden ondertussen de echo's steeds verder op en op een verbijsterend hoogtepunt barstte alles uiteen, was Simon klaar en de zaal in hemelse rep en roer. Lijkbleek, badend in het zweet en met grote wilde, wetende ogen zweefde hij terug naar de rand van het podium. Edith R. spreidde haar armen."

Leve de ooggetuigen van 6000 jaar: geluksvogel Ik. Simon Vinkenoog.


 

Maandag 23 mei 2005

Girolamo Savonarola (C.), martyr, d. 1498 A.D., b. 21/9/1452

Welkom Eenentwintigste Week. Hou je haaks: looptraining bij belemmerde lichamelijke bewegingsvrijheid. Zon schijnt. Tuin lokt.
Wat ik gisteren, kijkend naar Buitenhof, Edith vertelde kan ik ook hier best herhalen: de Duitse Minister van Buitenlandse Zaken Fischer (die zo op Rudy Kousbroek lijkt en net zo gedecideerd praat) is in staat mijn 'overtuiging' te veranderen. Zeer flexibel, ik. Ik sluit me bij de vorige spreker aan en wacht de volgende af; ook des filosoofs Herman Philipse's stemadviezen bevielen me: ben je tegen, ga niet stemmen, en als je gaat stemmen kun je beter voor zijn. In elk geval was Fischer's heldere taalgebruik een verademing, zijn pleidooi voor een Europa dat alleen vereend sterk is zeer optimistisch gestemd - inspirerende man. Zijn ogen lichtten op toen hem naar zijn eerste bezoek aan Amsterdam gevraagd werd, in 1966: hij was toen 18.
Deze vrijheid; daar ging en daar gaat het om. In het mij zaterdag toebedeelde boek Hoog Spel (Amerikaans: Playing God) heeft het hoofdstuk over Jalta 1945, waar de Hoge Heren Churchill, Roosevelt en Stalin, bijeenkwamen om de naderende naoorlogse buit te verdelen mij geopolitisch weer het een en ander verduidelijkt. Uit de memoires van tolk Bohlen is het smullen, zo ook uit de correspondentie naar huis van de Engelse minister Eden en de Amerikaanse ambassadeur-diplomaat Averell Harriman. Een stelletje heel machtige pieten, aldaar aanwezig. Op verzoek van de Russen, die niet te maken wilden krijgen met naar het oosten vluchtende Duitse legers, veroorzaakten de Engelsen en Amerikaanse luchtmachten een ware vuurstorm boven de stad Dresden: een golf van 245 Engelse bommenwerpers werd drieëneenhalf uur later gevolgd door nog 529 andere, de volgende ochtend door 450 Amerikaanse bommenwerpers... Zeven dagen en nachten werd de stad geteisterd ten koste van meer dan 40.000 slachtoffers, vluchtelingen, mensen. Het Stenen Bruidsbed van Harry Mulisch, dat deze bloedbruiloft beschrijft, heeft de Nederlandse letterkunde verrijkt.
Nie wieder Krieg; nooit meer oorlog. Nooit moeten zeggen: "wir haben es nicht gewusst."
Het argument van Fischer, dat voor het eerst een generatie Fransen en Duitsers niet meer op elkaar schieten, zoals dat voor hun Vaders en Grootvaders het geval was, maakte grote indruk op me, zoals gesteld.
In zijn CAmu-voorspraak in de Volkskrant vanochtend beëindigt Remco Campert zijn tekst 'Festival' met de opmerking, mij in deze uiteraard uiterst welgevallig: 'Nu nog even tegen de Europese Grondwet stemmen, dan zijn we meteen van die Oost-Europeanen af. Maar dan moet ik voor l juni nog wel het 'ja'-gevoel zien kwijt te raken dat over me kwam toen ik Joschka Fischer zondag in Buitenhof hoorde.'
Zo zit dat. Het hoofdstuk De wet van de onbedoelde gevolgen in het boek van Charles L. Mee Hoog Spel (uitg.Becht, 1994), waarin onder meer van de Jalta-bijeenkomst verslag gegeven wordt, bevat de volgende opmerking: "Maar één ding is zeker, onbedoelde gevolgen kent de geschiedenis in overvloed en zij kunnen de bedoelingen van zelfs de meest behoedzame pragmaticus nog bederven."
Het laatste hoofdstuk Het illusoir realisme (waarin Bush Sr, Kohl, Mitterrand en Major ter sprake komen, Londen 1991)geeft om te beginnen de redenen aan waarom het begrip realisme een misvatting is. 'Het systeem is geen autonoom geheel: er komen voortdurend nieuwe gegevens bij (...) die de oorspronkelijke gegevens veranderen. Bijgevolg kan elke schakel wel verklaarbaar zijn, maar is de aaneenschakeling niet verklaarbaar, omdat (...) het systeem zich niet volledig laat verklaren aan de hand van de basisgegevens.' Om de toekomst te voorspellen, en zo ons optreden aan te passen aan de gegeven situatie en aan de situatie zoals die zich mettertijd zal voordoen, 'zou je de basisgegevens met letterlijk oneindige precisie moeten meten - een taak die zowel in principe als in de praktijk onuitvoerbaar is.' (Aangehaald wordt de chemicus Peter Coveney).
Om dit maandagse politocologielesje te besluiten, uit dit boek over te nemen uitspraken van François de Callières in diens De la Manière de Négocier avec les Souverains uit 1716 :
"Een goede diplomaat moet belangstelling en ijver bezitten, en zich niet gemakkelijk door maatschappelijke genoegens laten afleiden; een juist oordeel dat in staat is de dingen helder te zien en de hoofdlijnen te volgen, zonder zich in details of nuances te verliezen; een scherpe kijk op mensen, om de geheimen van het menselijk hart te doorgronden en van de geringste reacties profijt te trekken; vindingrijkheid; tegenwoordigheid van geest om verrassingen te kunnen hanteren en valkuilen te vermijden; een gelijkmatig temperament om geduldig te luisteren naar wat er wordt gezegd; een grote toegankelijkheid die anderen tot het geven van informatie aanzet, en een gemakkelijke en innemende houding die genegenheid oproept."
"Bovenal baseert een goede onderhandelaar (volgens Callières) het succes van zijn handelingen nooit op valse beloften of op een schending van vertrouwen; het is een vergissing te veronderstellen, zoals de publieke opinie dat doet, dat een goede ambassadeur een meester moet zijn in de kunst van het bedriegen. (...) Natuurlijk, de kunst van het liegen is bij wijlen met veel succes toegepast. (...) Maar is er bedrog in het spel, dan blijken zelfs de meest diplomatieke overwinningen op zand gebouwd. Zij laten bij de verslagen partij een gevoel van verontwaarding achter, een verlangen zich te wreken en een wrok die altijd op de loer blijft liggen."
Het zijn vragen oproepende overtuigingen: kennen wij in Nederland iemand van deze statuur, in politiek en diplomatie? Ik zou er maar éen kunnen kunnen noemen, die ik gekend heb en dit beeld nabijkomt: mijn vorig jaar november overleden schoonvader Derk Ringnalda, voormalig Secretaris-Generaal van Algemene Zaken, die in vrede rust.
Een goede week toegewenst, Simon Vinkenoog, wetgever.
P.S.
Il n'y a rien qui dure que le provisoire!
Tegenlicht
-diplomaat uit het Midden Oosten.


 

Zaterdag 21/zondag 22 mei 2005.

21: Sun enters Gemini.
Plato, the Master Philosopher and Father of European Mysticism, 429-348 B.C.
22: Richard Wagner, d. 1883 A.D., b. 1813

"Be entertained by the social game you play" - hoe vaak heb ik dit gevoel niet in mij voelen opbruisen als ik het gewaar werd, als het genoteerd, opgeschreven, gelezen, verwoord, geuit en gehoord wilde worden, vervuld van de betekenis in de daarop volgende zin van deze tekst (van de Amerikaanse psycholoog Timothy Leary): "Trust your inherent machinery."
In de overgave aan het moment, dunkt mij is je eigen intuitie, en elke toevallige samenloop van omstandigheden als ally te beschouwen. Jij bent het goede doel! En daar ga je op af. Ik spreek even in de functie van podiumdichter op de Nacht van de poezie, die zich gisterenavond afspeelde in cafe-brasserie Baars aan de Smeepoortstraat 52 in Harderwijk, en het belendende grand cafe Luxembourg op nr. 42. En dat is wel heel andere koek, zei de Ene Dichter des Vaderlands tegen de Andere.
Bij Hotel Baars werden de uitstedige dichters uitstekend te logeren gelegd (droomloze diepe slaap) na a good job well done, een klus geklaard. In dank. Met hoogachting.
Als je gevraagd wordt tussen 22u15 en 24u30 vier keer voor te lezen, twee keer een kwartier en twee keer tien minuten, als een estafette van de ene homerun naar de andere, kun je er alleen maar meer zin in gaan krijgen. Je bent tenslotte geen Bob den Uyl! Ik zou mezelf ook gaan haten, als ik vier keer, of drie, of meer dan twee keer in herhalingen zou vallen: daar is de poezië me te dierbaar voor. Wel had ik als bijbel de Gedichten van Paul van Ostaijen bij de hand, waaruit ik het 'ik wil een vis zijn ik wil ademen....' vanuit het handschrift kon voorlezen: hij is mijn steun en toeverlaat met zijn oe oe taptoe en facture baroque..
Kortom, het werd een nieuw-babylonische voorstelling, waarin ik vrijuit kon spreken over al wat me goed doet, en de toehoorder-kijker goed doet. In de propvolle Luxemburgse tempel van Apollo hield ook tijdens het voorlezen van gedichten de biljartsport zijn dagelijkse/wekelijkse? beoefenaars en commentatoren gaande. Ook culinair werd er ter plekke danig genoten, en zo'n bar functioneert ook altijd perfect. Nu de dichters dus, die zich uit het duister in het spotlicht laten zetten: wat hebben zij te zeggen? Wat hebben zij ons, elkaar, zichzelf, iedereen te zeggen? Ieder zijn eigen woordenwaterval, soms haperende stroompjes, soms opzwepende Neruda-achtige taal trekt voorbij. Veel sfeer en bijval, van beide soorten publiek: bij Baars was het eerder een literaire salon. Dank voor aandacht. Wij komen terug. Van Driek van Wissen kreeg ik zijn boekje Het jaar 4 ten geschenke ('een overzicht van het jaar 2004 in 63 sonnettettes') met een aardige opdracht:
"De poëzie, zij leve hoog
Dankzij vriend Simon Vinkenoog"!
(Hij kende mijn Goede raad is vuur niet; ik vraag Anton Scheepstra bij deze of hij z.s.m. misschien 1 ex. daarvan naar Driek wil sturen.)

Op de terugweg via de Ring Noord en de Zeeburgertunnel uit het autoraam kunnen constateren dat IJburg flink gegroeid is de afgelopen tijd, gemerkt dat de Brothers op het Waterlandplein nog altijd hun geestverruimend werk verrichten, en de tuin weer opnieuw - tweede dag nieuwe ogen! - een middagbezoek gebracht. Edith bracht een heerlijk uurtje door als knecht in de winkel en ik bedacht zo'n 85 titels voor mijn komende dichtbundel. (Ik zou onder elk van die titels een gedicht kunnen schrijven, besef ik). Zittende bij de vijver kortte ik het gras voor beter uitzicht vanaf het bankje en zag Edith met buurmeisje Janine aan de hand aankomen. Zij groette mij enthousiast opgewekt en riep, zwaaiend met een tasje: 'Ik heb twee boeken voor je, van Henk gekregen!' Henk is haar 'baas' in de winkel, die 1 uur in de week op zaterdagmiddag bamboestokken, koemest, potgrond en bemeste tuinaarde, slakkenkorrels e.d. Hij is ook erkend oudpapierophaler en bij elke Buitenzorgtuinder bekend als beheerder van het gasflessenhok. Bij het oud papier, tussen de kranten en reclamedrukwerkjes zo nu en dan een boek. Zo nu twee boeken dus, en o welk een wonder van synchroniciteit & serendipity
is een ervan Hoog spel - Onderhandelen op topniveau door de eeuwen heen, in 1994 bij Gottmer/Becht verschenen; de Amerikaanse uitgave van dit boek van Charles L.Mee heette Playing God. Welke goede bibliomantische fee heeft mij dit toegespeeld: ik schreef hierover nota bene de laatste dagen, hier en in mijn column voor Essensie, het cannabistenorgaan. Betekenisvolle hoofdstuktitels, zeven in totaal; ieder vergezeld van twee of drie namen. De kunst om geschiedenis te maken. Het gebrek aan overzicht. De schijn van macht. De onvermijdelijkheid van de verrassing. Het principe van de wisselwerking. De bedrieglijke lessen van de geschiedenis. De wet van onbedoelde gevolgen (Roosevelt, Churchill en Stalin in Jalta, 1945) en tenslotte Het illusoire realisme, met als namen Bush, Kohl, Mitterrand, Major en anderen in Londen, 1991). Kortom, spek voor de lekkerbek. Leesuurtje. Ciao. Tot maandag; Deo Volente. Simon Vinkenoog.


Amsterdam, vrijdag 20 mei 2005

Manjushri, Aspect of Buddhist Trinity

Ik sta op de markt en ik roep.
Uit de drie weken kranten, die ik na onze terugkeer eergisteren uit Frankrijk ter lezing vond (uiteraard niets van gekomen), had ik te weten willen komen hoe leden van de spraakmakende gemeente tegenover het komende Referendum stonden.
Nee dus, de 2 kilogram NRC/Handelsblad, de 2,4 kg Het Parool en de 2,8 kg De Volkskrant liggen er nog onaangeroerd bij - ik had blijkbaar heel wat beters te doen. In mijn Volkskrant van heden (heerlijk, koffie, croissant en krant op eigen bed!) geeft Ronald Plasterk drie redenen voor een NEE, die mij ijzersterk voorkomen. Als ik NEE zou stemmen (uit principe heb ik me nooit van stemrecht onthouden; blanco vind ik maar zozo) is het meer uit anarchistische, provocatorische principes: heerlijk een spaak in het wiel van de voortdenderende, centralistische, anti-democratische 'vooruitgang' steken. Ik geloof absoluut niet in de noodzaak van economische groei, noch in de toename van Europa's militaire kracht (volgens deze grondwet (art. 1-41-2 en 3) dient' Europa' zich grotere militaire inspanningen te getroosten!), ik geloof niet in het gebezigde, onheldere en troebele taalgebruik, ik vind dat Europa als idee goed is, met genoeg grondwettelijk aanwezig zijn binnen de Droits de l'Homme, het Egalité, Liberté en Fraternité van afgelopen tijdperken, laten wij nieuwe leden aantrekken en mekaar eens een paar jaar beter leren kennen; kunnen wij altijd nog zien hoe en of we een grondwet nodig hebben; heel veel huidige problemen kunnen ook best zonder Europese constitutie uit de weg geruimd worden - vreemd mezelf aan te treffen, wat dit betreft, aan de zijde van zo'n verachtelijke muilpeer als Wilders, maar dat moet dan maar, pour besoin de la cause. Overigens is dit geen stemadvies, laat iedereen doen wat hem of haar het beste lijkt. (Edith stemt bijv. VOOR).
Het is overigens een heerlijk gevoel zwanger te gaan van een nieuwe dichtbundel - ook à mon âge een verrukkelijk gevoel: de opwinding daarvan heb ik in Goede raad is vuur trachten weer te geven. Uit de nieuwe komende bundel, waarvan ik de titel nog niet gemunt heb, lees ik vanavond in Harderwijk zeker het gedicht over de Albert Cuypmarkt voor, geschreven bij het honderdharig bestaan van deze, Neerlands meest beroemde dagmarkt. 2 juni zal er een feest plaatsvinden, waaraan ik, helaas wegens bezigheden elders niet zal meedoen. Wel worden er plastic tassen die dag uitgereikt (25.000 in totaal) met dichtregels van medespelende dichters. Van mijn hand komt uit dat gedicht de volgende regel te staan, blijkbaar trefzeker genoeg om op deze wijze bekend gemaakt te worden: 'De markt leefde, leeft en zal leven.'
Ik sta op de markt en ik roep. Sterke eerste regel, verwijzend wellicht naar het gedicht van Henri Michaux, het laatste (vertaalde) gedicht in de verzamelbundel Het Hoogste Woord, de Stem van Simon Vinkenoog, samengesteld en ingeleid door Coen de Jonge, Holmsterland/SKF, 1996, uitv.)
Mijn stem mag een heel leven met me mee. Ik mag naar me laten kijken en van me laten horen; vaak ben ik blij te mogen citeren.
Uit Krishnamurti's The First and Last Freedom bijvoorbeeld, meer dan vijftig jaar geleden verschenen: "Bij de diverse crises die vroeger zijn opgetreden ging het om het uitbuiten van dingen of van mensen, nu is dat het uitbuiten van ideeën, wat veel schadelijker is, veel gevaarlijker, omdat het uitbuiten van ideeën zo dodelijk, zo vernietigend is. We hebben nu de macht van de propaganda leren kennen en dat is een van de grootste rampen die kunnen gebeuren: ideeën gebruiken als een middel om de mens te veranderen. Dat is wat er gaande is in de wereld van vandaag. De mens is niet belangrijk, systemen, ideeën zijn belangrijk geworden. Een mens betekent niets meer."
En daarom: weg met het systeemdenken, weg met de ontmenselijking van de wereld, weg met de status quo, weg met de manipulatie van gevestigde belangen, leve de Chaos en de Complexiteit, leve de Energie die het Leven zelf is, en alles zowiezo uit de weg zal ruimen. "Niets, dat beklijft / En alles zal verdwijnen. /Je leven een VUURWERK, / of Niet.'
Simon Vinkenoog: 'Nous sommes du même voyage.' Een knoop in je zakdoek. Om Mani Padme Hum.


 

Amsterdam, donderdag 19 mei 2005

Asvaghosha, Mahayana Buddhist, c. 50 B.C. - 50 A.D.

Ready to enter. Make it new. The miracle of naked existence.

"De miljoenen zwarte fatum-kruisen
zijn zwijgend, maar hun zwarte, wijd-open wonde
heeft het woord gevonden: Alles is waan, alles is zonde;
levenden, vergaart de kleine krachten die u nog blijven
tot geloof in het levende leven.
Alles is zo grenzeloos schoon, luister naar dit ontluikend begrijpen in ons geweten."
Paul van Ostaijen: Aan een moeder. Haar zoon viel op het slagveld.
Tijdschrift Ons Land, 27 oktober 1917.

"Cela est bien dit, mais il faut cultiver notre jardin." Laatste schrijnende woorden van Candide, in de gelijknamige roman van Voltaire, geschreven nadat een aardbeving in Lissabon in geheel Europa de geesten in beroering had gebracht. Of was het de brand, of de pest in Londen, of die van Marseille, waarover Antonin Artaud schreef in zijn Théatre de la Cruauté, het Theater van de Wrede Werkelijkheid.
Het eerste wat je aan doet naast het licht, als je 's avonds na een autorit van 850 kilometer uit de Bourgogne in Amsterdam terugkeert, is de televisie op RTL4 om je ervan te vergewissen welke waan van de dag het tot nachtdienst bij Barend & Van Dorp (en hun onvermijdelijke buitenspelende sidekick Jan Mulder, bravo!) heeft gebracht. In Frankrijk verwordt het NON-OUI-debat tot een paroxisme van meningen, die elkaar slechts dankzij kosmische schietgebedjes kunnen waarmaken in het zogenaamde achterhaalde: Du choc des opinions jaillit l'Idée.
In Nederland had het drieste drietal minister Rita Verdonk aan de haak geslagen, die hier herhaalde wat zij, zei zij, al eerder duidelijk te kennen had gegeven "niet met zich te laten sollen." En Hoe Te Kennen: 'Ik Ben De Bevoegde Wetspersoon' - een einde makend aan elk argument, door eloquente woordvoerders naar voren gebracht, om van een ander standpunt zelfs maar kennis te willen nemen, zich verchuilend achter ongenoemde anderen, deze dichter schrok van de minachting, die hier te kennen werd gegeven. Wat een ijzerenheinige Kenau; wat een idee van Leiderschap - ik denk dat dit woord binnenkort wel een deukje zal krijgen als president Bush er voortdurend mee op de proppen komt. Ongelooflijke hardnekkigheid. Verstompt Onderscheid. Landloper A.den Doolaard (lees, her-lees!)wist het als reizende verslaggever van Het Volk in de jaren dertig van de vorige eeuw al heel duidelijk te analyseren als hij beschreef wie op internationale bijeenkomsten de vertegenwoordigers waren van hun Land, Volk of Domein. Internationale geopolitiek, bedreven door volstrekte nitwits, in partijverband omhooggeschoven of geëlleboogd, hoe dan ook omhooggekomen, moesten deelnemen aan spelletjes, waarvan de omvang en de achtergrond hun bevattingsvermogens verre te boven ging, zo zij al niet zelf onderdeel uitmaakten van de Old Boys Network, dat hoe dan ook nog altijd aan de macht is. Gevestigde belangen, kortom, waartegen wij zijn: Ik Ben.
Gezeten achter in de Citroën C 8 (de luxe, voormalige Evasion), God in Frankrijk. Van brocante naar Romeinse ruïne, van Fifi naar Mimi en Didi, Pierre en Martinette, en de dagelijkse espresso in Autun, met vrijdags een mooie markt voor de deur en deux pas plus loin een Maison de la Presse met de Telegraaf, De Volkskrant en soms het AD van gisteren. Je moet er maar tegen kunnen, Niets doen. Gelukkig had ik de brievenbus van Jan Cremer juist voor ons vertrek naar Frankrijk geleegd, dus ik had de quoi rire! Wat een heerlijk leesbaar, onontbeerlijk boek voor ieder die JC lief heeft. For better or worse, dus unverholen onbeschaamd, alles wat een andere carriere makende kunstenaar wel uit zijn hoofd zou laten; hij moest en zou de wereld laten zien wat zij hem en zijn moeder hadden aangedaan. De brieven van en aan zijn moeder vormen een liefdesepos apart: vreemd dat Jan met al zijn theaterstukken daar nooit een show van heeft gemaakt. Flikflooiering vind ik wel zijn brieven aan Hermans, en wat gaat hij uit zijn bol bij mensen als Markies Reve. Het leukste vind ik zijn brieven aan Mark Brusse, eigenaardig zijn de vele bedelbrieven, uit de doeken is gedaan het financiële misverstand tussen de rechthaberische Lubberhuizen en Cremer (waarom heeft het bestuur daar toen nooit een einde aan gemaakt?), en de bondige toelichtingen van verzorgers Hans Sleutelaar en Kristien Warmenhoven maken veel duidelijk; soms teveel his Masters voice, en van Charles Jackson's The Lost weekend is in 1948 een vertaling bij Querido verschenen. Kleine reprimande, naast Fundgrube voor dienstverleners, sociologen, psychologen, medelezers, historici - heerlijk antimuffe prietpraat en grootspraak. Woef. Woef. Ego-document. En Wat een Ego! Dit boek dus niet in de auto gelezen, te zwaar voor op je schoot, maar bij de open haard. Vanuit de auto kijk op golvend groen grasgroenboombos, spierwitte Charolais koeien en kalveren, en zo heel veel bloemen langs tuin en berm, van de ene village fleuri naar de andere ville fleurie: de blauwe druifjes, de sering, de tulpen, de rozen, de lupines, de vergeetmenietjes, de koekoeksbloemen, de irissen, de orchideeën groeiend in het wild, boterbloemen, paardenbloemen, korenbloemen, klaprozen, dotters, prikneuzen, viooltjes, hyacint, hortensia, varens, pioenrozen, zuring, koolzaad (een heldergele vlakte tussen groen en wolk of hemelsblauw. Een regenboog: 5 getuigen!) , judaspenning, brem (niet zo fel als in Schotland), aubrieta, anemomen, keizerskronen, lavendel, slaapmutsjes, om maar te zwijgen van de wijnrank, de vruchtbomen, de bossen (we zijn bij het Parc Naturel Régional du Morvan. Hier ligt ook Bibracte, gesticht in de eerste eeuw voor Christus; Julius Cesar schreef er in de winter van 52 op 51 zijn eerste zeven boeken van De Bello Gallico. Zo, 't is maar een weet.(Uit Autun antique, Guides archeologiques de la France, Editions du Patrimoine, 2002).
Zo wij dus naar onze eigen Hortus Conclusus. Wat trof ons oog op Buitenzorg? Spraken zij ons een tale, van jewelste! Onze eigen, ooit zelf geplante, gouden regen in bloei, de quilt van clematis over de dwergdennen, de azalea, het hoog opgeschoten ook rondom de tuin fluitekruid met zijn Mandelstamvertakkingen,de euphorbia, de hosta, de hoog opgeschoten puntwederik en varens, de Rododendrons en bij de pergola heeft volgelhuisje 'Chez Nous' bewoners gekregen; pa en ma pimpelmees maken talloze happy take-offs en landings voor hun opgroeiend kroost.Van de Glorie van Boskoop, blauwe druif, laten de eerste uit de knoppen springende bladeren zich duidelijk zien tegen een hemelse achter(boven)grond; straks is het een zonwerend dak. Druiven rijpen, gelukkig maar, en niet alleen in de Bourgogne! Buurman kamperfoelie overweldigt; zo doen andere bomen. De berberis bij de ingang van tuin 23, Morgenland, bijvoorbeeld. Iets te doen aan de waterval clematis. Veel te doen. Talloze zaadblaadjes van de iepen in het bos achter ons).
Lieve Herman, lieve Marrit: Het Huwelijk Is een Godsgeschenk!
Mensen zijn ons even te veel; wij vinden elkaar in onszelf terug. Het pad naar de vrijheid ligt open voor degenen die bereid (ready) zijn het te betreden.! Simon Vinkenoog.


APRIL 2005