|
Ravage #12, 22 september 2000 Autonomedia Uitgever van het ontluikende verzet De Amerikaanse uitgeverij Autonomedia staat al jaren garant voor verrassende titels. Vrijwel geen enkel boek van dit collectief uit New York betreedt de geijkte links-radicale of anarchistische paden. Of zoals ze het zelf omschrijven 'Our books seek to resist party lines, bottom lines, and straight lines'. Een gesprek met redacteur Jordan Zinovich. Tijdens de presentatie van de Nederlandse vertaling van Hakim Bey's Chaos ontmoette ik Jordan Zinovich. Hij was in Nederland om deel te nemen aan het poëziefestival in Ruigoord en om een boek over Nederlandse piraten te redigeren dat dit najaar bij Autonomedia zal verschijnen. Die avond leest hij enkele eigen teksten en een deel uit Chaos voor. De 'vlugschriften' die samen Chaos of Ontologisch Anarchisme vormen, komen uit Hakim Bey's klassieker The Temporary Autonomous Zone (1991) dat bij Autonomedia is verschenen. Voor veel creactivisten was dit boek een eye-opener omdat het op een vrolijke manier de ideeën van post-moderne filosofen en de situationisten wist te vertalen naar hedendaagse vormen van verzet. Volgens Jordan is dit ook precies wat een uitgever behoort te doen: ,,Behalve het coördineren van informatie, moet een uitgeverij ook inspireren. Je moet ideeën en potentialiteiten exploreren; dingen uitzoeken en wegen inslaan waar mensen zelf niet zo gemakkelijk aan denken.'' Semiotext(e) Autonomedia doet dit op verschillende manieren. Zo heeft ze al sinds 1981 de productie en distributie van Semiotext(e) op zich genomen. Semiotext(e) is in de jaren zeventig begonnen als tijdschrift verbonden aan de Columbia Universiteit onder redactie van Sylvere Lotringer. Nadat deze een nummer over 'Polysexualiteit' had samengesteld met daarin werk van onder andere William Burrougs, Paul Verlaine en Georges Bataille, werd hem vriendelijk doch dringend verzocht het tijdschrift voortaan zelf uit te geven. (Het nummer had voor nogal wat beroering gezorgd omdat het seks met dieren zou promoten.) Jim Flamming van Autonomedia boodt hem toen aan de uitgave en productie van het tijdschrift over te nemen. Al snel vond men de vorm van het tijdschrift onbevredigend en startte men de Foreign Agent Series waarin zowel werk van post-'68 filosofen als Foucault, Baudrillard, Virillio, Deleuze en Guattari verscheen als van Toni Negri en Mumia Abu-Jamal. Jordan: ,,Deze handzame paperbacks waren bedoeld als kleine monografieën van internationale auteurs die je in je broekzak kunt meedragen. We wilden de prijs laag houden (tussen de tien en twintig gulden, FK), zodat zelfs krakers het zich konden veroorloven er enkele aan te schaffen. In de praktijk werden ze echter vooral gekocht en gelezen door theorievreters en kunstkenners. Nadat bleek dat nogal wat mensen meer werk van deze auteurs wilden lezen, werd de Double Agent Serie gestart. Deze zijn dikker en steviger en kosten dan ook meer. Volgens mij waren ze minder succesvol.'' Volgens Jordan hebben de Semiotext(e)-reeks en de ideeën van de situationisten - met name de notie van het spektakel en de dérive - een grote impact gehad op de leden van het Autonomedia collectief. Dit is met name in TAZ van Hakim Bey terug te vinden. Toch is de kans groot dat Semiotext(e) binnenkort weer haar eigen weg gaat. Jordan: ,,We zijn teveel uit elkaar gedreven. Semiotext(e) is een 'school' geworden een heeft een herkenbare vrij dogmatische positie ingenomen. Ze is geïnstitutionaliseerd en het wordt vooral op de academies veel gelezen. Daarbinnen bezet het weliswaar een dilettante positie, maar het accepteert teveel de bestaande situatie in plaats van dat ze wil ingrijpen. Ze is te veel verbonden met de kunstwereld en heeft weinig interesse in radicale politiek.'' Anarchisme De naam Autonomedia verwijst naar de autonomenbeweging in het Italië van de jaren zeventig met mensen als Toni Negri, het Zero-Work Collective en de Rode Brigades. De groep mensen die in het begin deel uitmaakten van het Autonomedia-collectief had veel contacten met de restanten van deze beweging en elkaar eerder ontmoet tijdens Semiotext(e)-projecten rondom homoseksualiteit en vrije radio's. Om zich te onderscheiden van Semiotext(e) begon men in de jaren tachtig met The New Autonomy Series. 'New' omdat men op zoek ging naar geluiden uit de nieuwe autonome bewegingen. Er verscheen onder meer een vertaling van Bewegingsleer van het Amsterdamse schrijverscollectief Bilwet. In het begin bestond het Autonomedia-collectief voor een groot deel uit communisten en anarchisten met een zekere syndicalistische inslag, zoals Rudolph Rocker. Halverwege de jaren tachtig, toen Jordan zelf tot het collectief toetrad, werd Autonomedia overwegend anarchistisch. ,,Sindsdien hebben we gewerkt aan het herformuleren van anarchisme'', zegt Jordan. ,,We brachten naast Hakim Bey onder meer werk uit van John Zerzan en Bob Black. Daarnaast wilden we middels onderzoek naar 'verborgen geschiedenissen' deze meer theoretische exploratie van het anarchisme enkele historische poten geven. In boeken als Gone to Croatan (1993) en Pirate Utopias (1995) worden voorbeelden gegeven van manieren waarop vroegere autonome groepen zichzelf definieerden. We willen ook laten zien dat heel veel dingen helemaal niet zo nieuw zijn als we vaak denken. In het verleden speelden veel vergelijkbare vragen en problemen. Het is goed te laten zien hoe men daar destijds mee omging.'' De buitenwereld Volgens Jordan maakt Autonomedia als collectief op dit moment wederom een verandering door. Dit gebeurt eens in de zoveel jaar en is nodig om de boel scherp en levendig te houden. Jordan: ,,Het kost zoveel tijd om boeken uit geven, dat we niet over onszelf hebben kunnen nadenken. We zijn, om met Jim Flamming te spreken, zero-workaholics: we zijn tegen werk, maar ondertussen werken we ons te pletter. Ik denk dat de verandering noodzakelijk is. Niet alleen onze boeken maar ook onze conversaties werden voorspelbaar.'' Wat de uitkomst van die verandering of reorganisatie zal zijn weet Jordan niet, maar het is wel duidelijk dat ze zich meer direct met politiek zullen gaan bemoeien. De komst van Kevin Coogan naar het Autonomedia collectief was hiervoor volgens Jordan zeer belangrijk. Vorig jaar verscheen bij Autonomedia zijn boek Dreamer of the Day over Francis Parker Yockey en het na-oorlogse internationale fascisme. Jordan: ,,Coogan is op extreem-rechtse groepen afgestapt met de woorden 'hé ik ben links en anarchist en wil het een en ander van jullie weten'. De meeste groepen wilden wel met hem praten, Hierdoor heeft hij ontzettend veel informatie verkregen over het georganiseerde na-oorlogse internationale fascisme. Hij heeft tien jaar aan dat boek gewerkt. Wat we hiervan onder andere hebben geleerd, is dat wij als anarchistische groep veel te veel naar binnen gekeerd zijn geweest de afgelopen decennia. We waren teveel bezig met onze anarchistische plaatsbepaling. Die hele discussie tussen Zerzan, Black, Bookchin enzovoorts was in zekere zin wel nuttig, maar daarmee keerden we ons steeds verder af van de buitenwereld.'' Om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in Europa en elders in de wereld werd ook het netwerk van internationale contacten of 'buitenlandse agenten' uitgebreid. Jordan: ,,We hebben een agent in Hong Kong die ons bericht over de ontwikkelingen in Azië. Er is een Ier die nu in Italië woont, waardoor we weer contact hebben met mensen als Negri en de resten van de autonome beweging. Voorts hebben we enkele mensen in Canada en iemand uit Afrika die ons veel vertelt over Afrikaans anarchisme en communistisch verzet. Door het internet is het veel eenvoudiger geworden om met elkaar te communiceren. Ik hoop dat we zo uit kunnen groeien tot een echt internationaal collectief.'' Directe actie De opleving van de radicale bewegingen in de Verenigde Staten speelt ook een rol in de wens van het collectief om meer naar buiten te treden. ,,Via het aan Autonomedia verbonden reizende boekmobiel promotieteam The Bindlestiff Family Circus krijgen we veel informatie over wat er elders in de Verenigde Staten aan de hand is. De massale protesten in Seattle en Washington kwamen niet geheel uit de lucht vallen. Er is de laatste jaren veel verzet geweest op het gebied van milieu (Earth First!, Sea Shepherd). Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor het leven in kleine gemeenschappen, zowel in de desolate gebieden in de steden, als op het platteland. Het positieve is dat al deze groepen meer dan alleen hun eigen agenda nastreven. Ze zijn bezig zich te organiseren in directe actie netwerken en komen incidenteel bij elkaar, zoals in Washington en Seattle. Wat me hierbij opvalt is dat mensen zich gemakkelijk van de ene naar de andere groep begeven. Er is als gevolg van de toenemende repressie een nomadische populatie ontstaan die paradoxaal genoeg gemakkelijk wordt toegelaten in diverse gemeenschappen die her en der verschijnen of al bestonden. In de jaren tachtig was de actiebeweging zeer gesloten, nu is men veel opener.'' Behalve de repressie speelt volgens Jordan ook de toenemende tweedeling in de Amerikaanse samenleving een rol. ,,In tegenstelling tot de jaren zestig, met z'n hang naar groeiende gelijkheid, stevenen we nu af op een nieuw klassensysteem. Aan de ene kant heb je de welgestelden, terwijl een groeiende populatie arm is. Er zijn comfortabele zones aan het ontstaan en gebieden waar de armen wonen. Dat heeft haar neerslag op de aard van het activisme - het is als een vluchtelingenpopulatie die niks te verliezen heeft en risico durft te nemen. Het is geen nihilistische positie, maar er is wel wanhoop. Dat uit zich in directe actie.'' Copyright Autonomedia wil als uitgever graag een bijdrage leveren aan dit ontluikende verzet. Dit doet ze door informatie te leveren en door zich te mengen in verschillende debatten middels publicaties en manifestaties. In mei heeft ze daarom samen met Reclaim The Streets (RTS) op de New York State University een discussie- en actiedag georganiseerd over de openbare ruimte. Aanleiding waren de ontruiming van een aantal kraakpanden eind vorig jaar en de toenemende controle op straat. Na de inhoudelijke debatten ging men de straat op om enkele 'hit and run acties' uit te voeren. Jordan: ,,In landen als de VS en Canada zijn de hit en run acties van RTS zeer belangrijk. De acties zijn speels en niet echt confronterend, behalve dan dat ze plaatsvinden terwijl ze niet zijn toegestaan. Het is een soort straattheater dat lang genoeg duurt om impact te hebben en dan weer verdwijnt. In Noord Amerika vind je overal RTS-groepen. The Bindelstiff Family Circus doet naast het verkopen van onze boeken soortgelijke dingen. Je ziet dat in de beweging het burleske theater nieuw leven wordt ingeblazen. Het is een mooie manier om verwarring te stichten en tegelijkertijd te voorkomen dat je in elkaar wordt geslagen door de politie.'' Dit najaar wil Autonomedia een manifestatie houden rondom copy-right. Veel boeken die bij Autonomedia verschijnen zijn voorzien van het anti-copyright teken. Jordan: ,,Dit is onze vorm van directe actie. Des te meer anti-copyright dingen we doen des te meer we de bestaande macht tergen. Zij willen alles controleren en controle over deze boeken.'' Autonomedia maakt geen winst. Ze zijn volgens Jordan al blij als ze met vier van de tien titels uit de kosten komen of winst maken. ,,Met deze winst kunnen we nieuwe projecten financieren. Onze eerste zorg is dat we boeken moeten blijven maken, we moeten dus de productie kunnen blijven betalen.'' Het collectief in New York bestaat nu uit zo'n vijftien personen. Slechts twee daarvan worden betaald. Zij doen het meeste handwerk, zoals verpakken, verzenden, bestellingen verwerken. Jordan: ,,Dat wij niet meer mensen kunnen betalen is wel een groot probleem, omdat we in de VS geen uitkeringen kennen zoals in Holland. Niemand van ons heeft geld en we zullen dan ook manieren moeten vinden om aan geld te komen. Het is belangrijk dat we daar op den duur een oplossing voor vinden.'' Freek Kallenberg Autonomedia, POB 568, Brooklyn, NY 11211-0568, USA, email: info@autonomedia.org website: www.autonomedia.org
|
||